Чаго не хапае Светлагорску?
- 05.07.2018
- 4354
Ударная група 34mag дала нырца ў Светлагорск, пагутарыла з мясцовымі дзеячамі, прадпрымальнікамі, журналістамі і паспрабавала знайсці адказы на зманліва простыя пытанні: чаго не хапае Светлагорску і як актываваць гараджан? Магчымыя адказы – у нашым канспекце.
Дзейныя асобы:
Дзяніс Рунец
актывіст, журналіст, гісторык, настаўнік і суарганізатар курсаў «Мова нанова» ў Светлагорску
Алена Сэкі
рэдактарка радыё «Ранак»
Ціхі нуарны горад
– Якія апошнія дзве-тры падзеі ў горадзе выклікалі грамадскі рэзананс?
Жанна: Мне адразу ў галаву прыйшло адкрыццё бургернай. У нас у горадзе ў прынцыпе не было кропак фаст-фуду, таму гэтая бургерная стала першай. Потым адкрылася другая, і матэрыялы пра гэтыя адкрыцці былі вельмі чытэльныя. Наогул адкрыццё любой крамы ў горадзе выклікае рэзананс – людзі чытаюць, каментуюць. Калі адкрыўся прадуктовы магазін, казалі: «Задзяўбала, колькі можна адкрываць прадуктовыя», калі абутковай, то: «Задзяўбала, лепш бы адкрылі прадуктовы».
Яшчэ добра пайшлі тэмы пра матуль у дэкрэце, якія знаходзяць сабе самыя разнастайныя хобі – ад шыцця лялек партрэтнага падабенства да пляцення кошыкаў. Вось такія навіны таксама чытаюць.
– Канцэрт Вольскага стаў падзеяй?
Вадзім: Напэўна, не. Вось канцэрт «Ляпіс-98» стаў культурнай падзеяй. Яшчэ людзей узбурылі жудасныя пахі з боку цэлюлознага завода, гэта ўвесь горад на вушы паставіла. Яшчэ Арбеніна была на Дні Горада, таксама культурная падзея...
«Нашы людзі наогул любяць настальгію, з задавальненнем глядзяць нашы архіўныя кадры»
Васіль: Акрамя адкрыцця бургернай, добра праглядалі і каментавалі навіны пра закрыццё адзінага дзіцячага цэнтра ў «Бярозках». Пры гэтым абмеркаванне своеасаблівае: хтосьці шкадуе пра закрыццё, а хтосьці злараднічае: «Там усё так дрэнна было, ніколі б дзяцей там не пакінуў».
– А закрыўся з-за таго, што ў іх было мала кліентаў?
Аляксей: Так. Усе казалі, што нам не хапае такога месца. Яно з’явілася, а ў выніку – нічога.
Алена: І не рэнтабельна, і не зусім выгадна арэндадаўцам – як мне распавядалі, да іх нават просяцца бізнэсмены з Менска, а месцы ўжо ўсе занятыя. Таму яны робяць такі плыўны «адціск»: трошачкі павышаюць арэнду, трошачкі ціснуць на тых, хто па гэтай самай арэндзе «прасядае». Гэта бізнэс, таксама можна зразумець.
Васіль: Ёсць яшчэ навіна, якую публікавалі не толькі мы, але і іншыя СМІ: «У Светлагорску пачалі даваць у арэнду набор для праходжання тэхагляду». Адно з прадпрыемстваў, якое здае ў арэнду будаўнічыя інструменты, вырашыла паспрабаваць і заняцца такім бізнэсам. Таксама ўсе падзяліліся на два лагеры: «Ай-я-яй так рабіць» і «Ваў, клёвая ідэя».
– У чым заключаўся ажыятаж вакол канцэрта «Ляпіса-98»?
Вадзім: І квіткоў не было, і абмяркоўвалі канцэрт у сацсетках.
Жанна: Мы потым яшчэ «падвесілі» да гэтай навіны канцэрт «Ляпісаў», які яны давалі ў нас 21 год таму назад – там Міхалок з дурной прычоскай і ў джынсавым камбінезоне. Гэта глядзелі нават больш, чым цяперашні канцэрт. Нашы людзі наогул любяць настальгію, з задавальненнем глядзяць нашы архіўныя кадры.
Аляксей: Раней людзі маглі адкрыта казаць пра нейкія праблемы – у старых сюжэтах людзі гаварылі пра ўсё так, як яно ёсць насамрэч.
Алена: Як дырэктар школы распавядаў пра тое, што яму не даюць грошы на рамонт... Мы самі зараз пераглядаем і думаем: «Ну ні фіга сабе».
Жанна: Зараз такога няма.
– У вас ёсць адчуванне, што горад становіцца больш ціхім і спакойным? Быць можа, да людзей прыходзіць нейкая «сытасць» і ім прасцей сядзець дома, глядзець нешта па вялікім тэлевізары, чым кудысьці хадзіць? З чым звязана адчуванне таго, што гараджан складана выцягнуць на нейкія мерапрыемствы?
Алена: Калі я сама сябе пытаюся, чаму я кудысьці не пайшла, то разумею, што мне тупа лянота. Калі мне моцна нешта цікава, то я пайду, але цяпер ты ўсё можаш атрымаць з інтэрнэту і тэлебачання – гэта калі казаць пра якія-небудзь забаўкі ды інфармацыю.
Аляксей: Я пайшоў на тых жа «Ляпіс-98», каб параўнаць іх узровень і ўзровень нашых мясцовых музыкаў. Параўнанне было на карысць Міхалка, да яго многім яшчэ расці і расці. Нават тое, як яны падыходзяць да арганізацыі сваіх канцэртаў – многія артысты патрабуюць нешта ад арганізатараў, а «Ляпісы» возяць усё з сабой – яны не залежаць ад таго, што ў Светлагорску няма пэўнай калонкі. У іх у любым выпадку канцэрт адбудзецца так, як яны яго запланавалі.
– Раз ужо мы загаварылі пра канцэрты: уражаннямі пра канцэрт у Светлагорску дзяліўся Антон Азізбекян, прадзюсар «Ляпіс-98», і казаў пра тое, што канцэрт быў дзіўным. Было адчуванне, што народ не ведае, як паводзіць сябе на рок-канцэртах: калі гурт сышоў на «біс», палова залы проста сышла...
Жанна: Я таксама ні фіга не зразумела: Міхалок развітаўся, шторы ў дзвярах адкрылі, уключылі ў зале святло – народ пачаў сыходзіць.
Аляксей: Я звяртаў увагу на гукача і светлавіка. Гляджу – яны сядзяць, а гэта значыць, што канцэрт працягваецца. Хутчэй за ўсё, гэта памылка персаналу ГЦК – гэта яны звычайна святло ўключаюць.
Алена: Там у кагосьці з групы спыталі, якія ў іх уражанні ад канцэрта, а яны назвалі гэта «заціснутай апантанасцю».
– Наогул якія мерапрыемствы патрэбны гораду, да чаго гледачы гатовыя? Да поп-артыстаў?
Алена: Да топ-поп-артыстаў. Артысты «сярэдняга» ўзроўню проста не збіраюць залы.
Аляксей: Гады 3-4 таму прыязджаў да нас рэпер Homie – вось там было шаленства, і ўвесь клуб «Ягуар» быў запоўнены.
– А дзе цяпер клуб «Ягуар»?
Алена: Дык пляцовак у прынцыпе ў горадзе няма. Як можа быць канцэртнае жыццё ў горадзе, дзе няма ніводнай годнай канцэртнай пляцоўкі? Я не кажу пра нейкія спецыялізаваныя месцы – няма нават памяшкання клубнага варыянту. Той жа «Тандем» не трапляе ў фармат – канцэртная пляцоўка прадугледжвае не толькі тэхнічнае абсталяванне і наяўнасць сцэны, але яшчэ прыбіральні, нейкі агульнахарч, ахову, унутранае і вонкавае добраўпарадкаванне. У нас няма месцаў, куды чалавек можа прыйсці і атрымаць задавальненне ад таго, што ён пабыў у гэтым месцы.
«Раней людзі маглі адкрыта казаць пра нейкія праблемы – у старых сюжэтах гаварылі пра ўсё так, як яно ёсць насамрэч»
Дзяніс: Тут выводзіцца формула «альбо-альбо»: альбо шмат чалавек у зале, альбо наогул ніхто не прыходзіць. Тут чамусьці няма «сярэдняга» звяна, і гэта тычыцца не толькі збору людзей. Гэта ў цэлым нейкая беларуская рыса – толькі так альбо наогул ніяк.
– Вы ж з «Мова нанова» таксама рабілі музычныя прывозы?
Дзяніс: Мы часта прывозілі розных выканаўцаў, пры гэтым такіх, якія былі на слыху. Да нас прыязджаў Андрэй Сянкевіч, якога я асабіста не ведаў, і на яго сабралося дастаткова шмат чалавек. У той жа час да нас заязджаў Піт Паўлаў, якому мы актыўна інфармацыйна дапамагалі, а ён людзям не асабліва зайшоў. Той жа Кірчук (лідар гурта «Троіца». – 34mag) заўсёды збірае аншлаг – у нас не вялікае памяшканне, але ён збірае як мінімум 50 чалавек.
– Публіка, якая ходзіць на «Мову нанову», – гэта прыкладна адны і тыя ж людзі ці ёсць нейкі паток?
Дзяніс: Ёсць нейкі касцяк, які ходзіць пастаянна, ёсць другая група, якая ходзіць па магчымасці, і ёсць тыя, хто падключаецца з часам: хтосьці раз прыйдзе, хтосьці – два.
– Гэта хто па ўзросце?
Дзяніс: Мы разлічвалі больш на моладзь, але пакуль што да нас збольшага прыходзяць людзі сярэдняга ўзросту, 30+. Моладзь бывае, але з ёй пакуль складана.
Што тут цікавага?
– Медыяхаб «Чердак», у якім мы знаходзімся, быў задуманы ў першую чаргу як адукацыйная пляцоўка, месца сустрэч для абмену ідэямі. Якія вынікі былі зробленыя за год існавання гэтага месца?
Вадзім: Практычна ўсе мерапрыемствы ў нас прайшлі з досыць слабай яўкай. Не ведаю чаму: рэкламы было шмат, трубілі пра гэта ўсюды і доўга. Тыя, хто прыходзілі, былі задаволеныя, ім усё падабалася, але ўсеагульную пасіўнасць пераадолець не ўдалося. Розныя мерапрыемствы бралі па напрамках: на сустрэчу з групай SVT, якую моладзь сама прасіла паклікаць, прыйшло пяць чалавек. На канцэрт прыйшлі трое. Была сустрэча з «Без Билета» – на яе прыйшло чалавек 30, было даволі цікава і душэўна.
Алена: Я ў пачатку думала, што ў людзей проста няма грошай, таму яны і не ходзяць на мерапрыемствы. Але не – калі прыязджае хтосьці, хто людзям сапраўды цікавы, і ставіць для Светлагорска высокую цану, зала ўсё роўна збіраецца. А калі няма цікавасці, то людзі не ідуць нават на бясплатныя мерапрыемствы.
«Калі я сама сябе пытаюся, чаму я кудысьці не пайшла, то разумею, што мне тупа лянота»
Аляксей: Пытанне ў тым, як адгадаць, што цікава людзям.
Алена: Так, як трапіць у цікавасць і як гэтую цікавасць прышчапіць і развіць.
Дзяніс: Мы нядаўна зрабілі ў сацсетках рэкламку «Інтэлектуальныя гульні». Да нас сталі прыходзіць і моладзь, і дарослыя, і школьнікі. Плюс мы пачалі праводзіць «Інтэлектуальныя гульні» за грошы: ствараем па дзесяць каманд па 7-8 чалавек у кожнай. Вось такія штукі збіраюць людзей нават без спецыяльнай рэкламы.
Алена: Такія рэчы нідзе не рэкламуюцца ў звыклым для нас выглядзе, але ў іх заўсёды аншлаг, заўсёды. Людзям гэта цікава, такія мерапрыемствы заваявалі сваю аўдыторыю, іх чакаюць. А калі браць крайнасці, людзям нават стрыптыз нецікавы – у свой час «Ягуар» рабіў на гэта стаўку, але ніякага аншлагу не было. Так што цікавасць да мерапрыемстваў трэба або намацаць, або прышчапляць і развіваць.
«Многія артысты патрабуюць нешта ад арганізатараў, а “Ляпісы” возяць усё з сабой – яны не залежаць ад таго, што ў Светлагорску няма пэўнай калонкі»
– Як атрымалася, што той жа канцэрт Вольскага не выклікаў рэзанансу?
Аляксей: Таму што «Ляпіс» з'явіўся. Так супала, што яны выйшлі ў адзін час – мы думалі пра перанос канцэрта, але нам ужо не было куды падзецца.
Алена: Па папулярнасці Вольскі ўсё роўна саступае Міхалку. І ў многіх людзей засталася настальгія па «тым» Міхалку: яны ідуць не на BRUTTO, а на «Ляпіс-98».
– Па ўспаміны аб «дурных» прычосках і джынсавых камбінезонах?
Алена: Ідуць не па прычоскі, а па песні. Гэта песні іх маладосці. Ужо вырасла пакаленне гэтай музыкі, ужо выраслі іх дзеці, якія ведаюць гэтае «ау-ау» і скачуць пад яго. Таму тут вырашае настальгія.
Васіль: Яшчэ «Ляпіс-98» рускамоўныя, хоць Міхалок, як і Вольскі, пазіцыянуецца як апазіцыйны артыст. Але Вольскі беларускамоўны, а ў нас у горадзе ўсё, што беларускамоўнае, не каціруецца.
– А як жа «Мова нанова»? Ёсць па ўсёй краіне, куча людзей прыходзіць...
Васіль: І ўсюды з розным поспехам.
– А на сайце ranak.me зараз з'яўляюцца матэрыялы на мове?
Жанна: Не.
– А на LoveSun?
Васіль: З'яўляюцца, але рэдка.
Аляксей: Нават калі з'яўляюцца каментары на мове, у адказ з'яўляюцца каментары ў стылі «я цябе не разумею, чаго гэта ты па-беларуску размаўляеш».
Алена: Нават прывяду адхілены прыклад – здача экзаменаў у 11 класе. З 68 чалавек беларускую мову здавалі толькі чатыры выпускнікі. І ўсім чатыром героям, якія прыйшлі пісаць экзамен на мове, далі спісаць, выправілі за іх памылкі і паставілі «дзявяткі». Таму што настаўнікі вельмі-вельмі хацелі, каб былі здадзеныя экзамены на гэтай мове.
Вадзім: Ёсць яшчэ адзін паказальны прыклад: у тым жа ГЦК ёсць рок-студыя, і там раз на 2-3 месяцы робяць «жывыя» канцэрты. Там выступаюць невядомыя, але досыць жывыя каманды з Гомеля, Рэчыцы, Менска, Жлобіна і Мазыра. Вечар у фармаце «прыйдзі і паслухай жывую музыку, можна нават пад гэтую справу выпіць-закусіць», але рэдка там збіраецца больш за 50 чалавек. 50 чалавек – гэта столь.
Аляксей: Так, і ў нас у «Тандэме» такое было – мы адмовіліся ад гэтага з-за таго, што ўсе гэтыя выступленні былі не вельмі якаснымі. Палова гэтых маладых гуртоў не развіваецца – яны якімі былі пяць гадоў таму, такімі яны і засталіся. Яны таксама лажаюць міма нот і лічаць, што раз іх запрашаюць сыграць у Светлагорск, то яны камусьці патрэбныя. Яны не думаюць, што трэба на новы ўзровень выходзіць. Таму мы адмовіліся ад гэтай ідэі – народ не будзе хадзіць на канцэрты, дзе грае дваровая каманда.
Дзяніс: Я адмыслова хадзіў на такія канцэрты, заставаўся да канца і нават не піў спіртное, каб усё цвяроза ацаніць: гук ніякі, і не зразумела, для чаго гэта наогул.
– Можа быць, ёсць навакольныя беларускія гарады, з якіх можна браць прыклад? Дзе адбываецца больш дзвіжухі?
Дзяніс: У Мазыры хіба што «Даліна Анёлаў» спрабуе раскручваць сваю «культурніцкую прастору» – там плануюцца і лекцыі, і выступы, і галерэі.
Жанна: Я часта чую пра «Жлондон» у Жлобіне. Ён увесь час мільгае ў Instagram: калі меркаваць па фатаграфіях, то там аншлагі бясконцыя. Многія светлагорцы туды ганяюць.
Васіль: І гэтая гісторыя не толькі пра «Жлондон»: на рынак па рэчы ездзяць у Жлобін – там усё танней.
Алена: Насамрэч ёсць такая стыгма, прычым канкрэтная – «у Жлобіне танней». Светлагорскія прадпрымальнікі гандлююць на жлобінскім рынку – тыя ж кошты, тыя ж тавары, усё тое ж самае, але ў Жлобіне танней.
«Гэта ў цэлым нейкая беларуская рыса – толькі так альбо наогул ніяк»
Васіль: Ёсць меркаванне, што светлагорцы не любяць Светлагорск. У іх тут проста няма глыбокіх каранёў. Таму што Светлагорск «нарадзіўся» ў 1954 годзе, і народу тут было тысячы дзве. Потым сюды масава з'ехаліся людзі з усіх месцаў, што так і не палюбілі гэты горад. У іх нарадзіліся дзеці, якім гэтая бацькоўская нелюбоў да горада перадалася, – а ўсё з-за таго, што гэта не карэнныя жыхары.
У старых гарадах культура выпрацоўвалася вякамі – любоў да свайго горада. Тыя ж берасцейцы за свой горад любога парвуць, а вось светлагорцы за свой горад наўрад ці парвуць – таму што каранёў няма.
Алена: Адзін час наогул было стромна сказаць, што ты са Светлагорска.
Васіль: Вось-вось. Калісьці гэтага саромеліся, і навіна пра тое, што ты са Светлагорска, прадказвала мардабой.
Жанна: Зараз завод будуюць: «А-а-а, давайце валіць з гэтага горада, усе валім!»
«Людзям нават стрыптыз нецікавы – у свой час “Ягуар” рабіў на гэта стаўку, але ніякага аншлагу не было»
Справа ў каранях
– Як вырашаюць праблему адсутнасці каранёў?
Жанна: Укараняюцца.
Васіль: На пытанне «Якая ў вас мара?» у школьнікаў адзін адказ – з'ехаць куды-небудзь, паступіць і не вярнуцца ў Светлагорск.
Алена: Справа ў тым, што і я такім чалавекам была.
– Лена, раскажы пра свой вопыт – чаму ты вярнулася?
Алена: Адной-адзінай мэтай, марай і жаданнем у мяне было рвануць куды-небудзь з гэтай дзіркі. Рванула, пажыла ў Менску, потым мне стала Менска мала, і я вырашыла куды-небудзь яшчэ рвануць. Мяне насіла па ўсім свеце, але назад у Светлагорск мяне прывялі жыццёвыя абставіны. У трыццаць гадоў я апынулася з двума дзецьмі на руках, з чарговым разбураным шлюбам, і мне проста не было куды падзецца. Потым тут я атрымала працу мары, у мяне сям'я аднавілася, мы тут укараніліся, мне ўсё менш хацелася адсюль кудысьці «рваць». А потым я зразумела, што, пакуль я жыву ў Светлагорску, увесь свет ля маіх ног – я магу з кім заўгодна працаваць, з кім заўгодна супрацоўнічаць. Але мне здаецца нармальным, што людзі ў 18-20 гадоў адсюль з'язджаюць. Значна страшней, калі ў 18 гадоў ты разумееш, што Светлагорск – гэта мяжа тваіх мараў.
Аляксей: Шмат хто на гэтым абломваецца – калі ты кудысьці з'язджаеш і цябе рэзка «прызямляюць».
– Ты спрабаваў кудысьці рвануць?
Аляксей: Я вучыўся ў Менску, але ў выніку вярнуўся сюды. Я не люблю вялікія гарады, мне там не падабаецца. Я зараз завочна ўнівер сканчаю, езджу на машыне ў Менск, і гэта мяне напружвае. Мне ўтульна тут.
Алена: Гадаваць тут дзяцей камфортней, чым у вялікім горадзе, – усё ў крокавай даступнасці, усё кампактна. У мяне дзеці спакойна перамяшчаюцца па горадзе, усё робяць самастойна. А яшчэ ты ўсіх ведаеш – гэта вельмі класны і пазітыўны момант маленькага горада. Тут пастаянна адчуванне ўтульнасці. Мы з мужам разглядалі варыянт вяртання ў Менск, і я разумею, наколькі мне гэта будзе складана – з пазіцый вазкоў, дзіцячых садкоў і школ.
– А вашы дзеці захочуць адсюль з'язджаць?
Алена: Мая старэйшая дачка скончыла 11 класаў, і яна проста спіць і бачыць, як яна з'едзе адсюль і паступіць у Менск. Я толькі за – хай едзе, паступае.
«Ёсць меркаванне, што светлагорцы не любяць Светлагорск. У іх тут проста няма глыбокіх каранёў»
– З сямейнай тэмай у Светлагорску ўсё зразумела, а як жа адукацыя, культура?
Аляксей: Мне здаецца, рэалізавацца можна ў любым месцы – будзь ты ў Светлагорску, будзь ты ў Менску. Калі ў цябе ёсць жаданне дасягнуць чагосьці, то горад не важны.
Васіль: Зараз магчымасці ў любым горадзе аднолькавыя. Неабавязкова жыць у іншым горадзе, каб пачуць таго ж «Ляпіса», – можна з'ездзіць у іншы горад на канцэрт, але ўсё ж вярнуцца дадому. Я такі чалавек, які ніколі не хацеў адсюль з'ехаць.
– Як часта ты карыстаешся магчымасцю адсюль з'ехаць?
Васіль: Я толькі што вярнуўся: мы два дні правялі ў Нясвіжы, заехалі на зваротным шляху ў Менск. Я там пабыў, усё ўбачыў – можна яшчэ месяц дома пабыць, а потым па новыя ўражанні з'ездзіць.
Жанна: Блін, вось пад кожным словам падпісваюся, тая ж фігня. Захацеў – выехаў, патусіў, вярнуўся. І так стамляешся ад гэтага – едзеш дадому і думаеш, як жа ў Светлагорску ціха і добра.
– Дык, можа быць, тут няма дзвіжухі з-за таго, што яна вам і не патрэбна?
Жанна: Можа быць. Вось мы з мужам збіраемся на летні фестываль – патусім, прыедзем сюды і далей будзем ціха сядзець у сваім Светлагорску.
Васіль: Я еду дамоў і адчуваю, што мяне аж прэ нешта зрабіць у сваім горадзе. Я прыязджаю – і пачынаюцца новыя праекты, новыя справы. Да прыкладу, еду я з Нясвіжа і разумею, што падобнае месца трэба зрабіць і ў Светлагорску. Або на зваротным шляху мы заехалі ў Дукору і «Дукорскі маёнтак», дзе знаходзяцца дамы з рознымі майстар-класамі. Чаму ў нас такога не можа быць? У нас жа таксама гістарычнае месца.
Дзяніс: У нас жа разглядалі доўгі час такую ініцыятыву, але фінансы...
Госці, госці, госці
– Як бы вы апісалі патэнцыйным гасцям свой родны горад?
Вадзім: Сюды прыязджаюць масквічы – і ім тут усё падабаецца. Маўляў, нейкі курортны горад, нават пахне морам. Светлагорск – гэта пра ўтульнасць і кампактнасць.
Жанна: Светлагорск маленькі, утульны, чысценькі, тут шмат зеляніны. Вось калі б людзі прыехалі да нас зімой, то я б задумалася – няма куды іх было б нават вывезці.
– А што б вы тады рабілі з гасцямі?
Жанна: Дык бухалі б дома.
Аляксей: У нас такое месца, што куды ні плюнь – усюды хвоя. Усюды ігліца, прама праз дарогу лес – прыгожа, утульна, ціха.
Алена: Да мяне ў Светлагорск прыязджала сяброўка з Тулуна. Тулун – гэта расійскі горад, які быў заснаваны вакол «крытай зоны». Жыхары – гэта абслуговы персанал зоны і тыя, хто з яе «адкідваецца». Таму, калі яна прыехала ў Светлагорск, яна была ў такім захапленні! Яна прыязджала да нас зімой, але для чалавека з Поўначы нашы маразы проста пыл. Яна цэлы месяц казала пра тое, што кідае свой Тулун і пераязджае да нас. Дарэчы, яна і ў Менску была, але Светлагорск ёй спадабаўся больш – сваёй кампактнасцю, лесам і паветрам.
Васіль: Першае, што я паказваю гасцям, – гэта лес, але пры гэтым экалогіяй у нас і не пахне. Таму я адкрыта кажу пра заводы – яны вялікія, уражваюць людзей. На адным заводзе, да прыкладу, у адзін час працавала 7000 чалавек – госці кажуць, што было б цікава паглядзець. На жаль, гэтага зрабіць нельга. А гэта вялікі патэнцыял для турыстаў – паказаць нашыя заводы знутры. Я сам там ні разу не быў, але я гатовы заплаціць грошы, каб мяне туды пусцілі, – шкада, што гэтага ніхто не зробіць, але можна было б.
«Пакуль я жыву ў Светлагорску, увесь свет ля маіх ног – я магу з кім заўгодна працаваць, з кім заўгодна супрацоўнічаць»
Вадзім: Наконт паветра: менчукі прыязджаюць і кажуць, што тут значна чысцей. Сусед па гаражы на выходныя прыязджае і кажа, што ад кіслароду галава кружыцца, трэба хутчэй у Менск ехаць.
Васіль: Так, цалкам прыемнае паветра ў нас, але рабіць на гэта стаўку і казаць пра экалогію ў горадзе – гэта правальны крок, таму што тут прадпрыемствы ў межах горада.
Вадзім: Прамысловы турызм – гэта цікава. Гадоў 15 таму я быў на нашай ЦЭЦ, і там такія цэха цікавыя: усё ў вугальнай сажы, усюды трубы, пар – чыста антураж для здымкі фільма пра Фрэдзі Кругера.
Васіль: Таксама цікавая гісторыя тых паселішчаў, якія былі тут раней. Людзям падабаюцца такія рэчы. А яшчэ патэнцыял нашай судаходнай ракі наогул не раскрыты.
Жанна: Таму што яна ўжо не судаходная – яна ўжо пешаходная.
Вадзім: Неяк да мяне прыязджалі байкеры з Расіі, і я іх вазіў у Паганцы, на Мёртвае возера. У іх такое шчанюковае захапленне было: уся трава вакол белая, дзёран на вадзе калышацца, у возеры нават можна выкупацца – вада шчолачная, але нібы нармальна. Кажуць, нават бадзёрыць з бадуна.
Дзяніс: Я заўсёды пазіцыяную Светлагорск як ціхае месцейка, у якім часам нешта можа адбывацца. Госці адразу адзначаюць шырокія вуліцы і наяўнасць зеляніны – кажуць, што гэтым Светлагорск да Берліна падобны. Вайцюшкевіч яшчэ сказаў, што ў нас тут такія лясы, што адразу можна партызанскія атрады рыхтаваць.
Фота – Таня Капітонава
Матэрыял падрыхтаваны ў партнёрстве з праектам #ЕСдляБеларусі. Еўрасаюз не нясе адказнасці за матэрыялы, падрыхтаваныя партнёрамі праекта.