Бранявік Вовы Плюмбума

Плюмбум сустрэў нас на берасцейскім Брадвеі – вуліцы Савецкай – і пасля ранішняга капучына павёў у сваё логава, у якім праходзіць большасць яго творчых перформансаў. Ахоўваюць падвор’е котка Жыжа, якая жыве ў будцы, клапатліва развешаныя па ўсім двары савецкія дываны і банда жаночых торсаў, якія затаіліся ў бліжэйшых кустах. Унутраная абстаноўка дома не саступае знешняй: дзікая, але сімпатычная. Уладкаваўшыся пад цыганскім сцягам, мы акунуліся ў дзівосны «плюмбумаўскі» свет.

Касмічны падыход

– Вова, ці можаш ты ўспомніць усе свае праекты?

– Гледзячы што лічыць праектамі. Калі мы гаворым пра музыку, то шмат праектаў знаходзіцца ў стадыі «пасіўнай працы». Напрыклад, «Противофаза». Для яго нам трэба было знайсці 10 голых дзяўчат – мы іх не знайшлі і купілі манекены, таму зараз яны «тусуюцца» ў двары. Гэты праект нібы ёсць, але ён не канцэртны і нават не альбомны – ляжыць у студыі, чакае свайго моманту.

Ёсць NABR. У ім песні пішуцца, кліпы здымаюцца, але да канцэртаў мы па-іншаму падыходзім: напрыклад, у Берасці мы яго наогул не хацелі прэзентаваць. За ўсю гісторыю NABR даў чатыры канцэрты, і ўсе яны былі праплачаныя. Першы канцэрт быў у пустым Re: Public, прыйшло ўсяго 15 чалавек, але гэта не перашкодзіла дырэктару запрасіць нас яшчэ раз.

Ёсць яшчэ Plum Bum, але гэта, сука, касмічны калектыў, які незразумелы нават мне. Мы граем – збіраецца поўная зала, потым на паўгода сыходзім. Наогул не рэпетуем, але за трыццаць хвілін да пачатку канцэрта прыдумляем новую песню.

Гэта музычныя праекты. Таксама граю ў тэатры «Напротив», там вельмі шчыльны графік: 5-6 спектакляў у тыдзень, граем у Берасці, Горадні, Менску. Гэта ТЮГ, дзіцячыя спектаклі, зусім іншая праца і публіка.

Улетку мы робім фестываль «Сумасшедший дом» прама ў нашым двары. Сёлета з-за занятасці быў толькі адзін івэнт, а летась – тры запар. На першым фэсце было 100 чалавек, потым 160, потым 200, а гэтым летам усё бітком было набіта. Пачынаем у тры гадзіны дня: спачатку дзіцячая праграма, потым паэтычныя выступы, мастацкія майстар-класы – і плаўна перацякаем у музыку.

Мой галоўны праект – дызайн-студыя Grafit. Студыя займае асноўны час: прыязджаю ў палову на дзявятую, з’язджаю – як атрымаецца. Працуем над лагатыпамі, брэндбукамі і ўсялякай лабудой. Цяпер, напрыклад, распрацоўваем айдэнтыку абласной дзяржаптэкі: яны прыйшлі да нас па лагатып, а ў выніку мы ім робім усё, аж да дызайну аўтамабіляў.

Яшчэ я займаўся жывапісам, выставамі, вышываў габелены, праводзіў лекцыі, але цяпер гэта ўсё адышло на задні план.

– Колькі гадзін у суткі ты спіш з такой нагрузкай?

– Сёння тры, учора – пяць. Але так рабіць нельга, таму што арганізм тупа вырубаецца. Я магу непрабудна ўкалваць, але ў такім рэжыме арганізм можа вытрымаць два з паловай тыдні. Потым трэба адсыпацца.

– Што цябе матывуе весці такі лад жыцця?

– Я прывык працаваць шмат і не магу інакш. Трэба ставіць перад сабой нейкія недасягальныя мэты: напрыклад, я мару паляцець у космас. Гэтая ідэя, якая ніколі не споўніцца, выцягвае за сабой усё астатняе. Калі ты марыш пра штосьці высокае і недасягальнае, усё астатняе здаецца фігнёй. Сам падумай: што такое ў космас паляцець, а што такое вывучыць ноты для фартэпіяна? Рэальна ж фігня!

«Я думаў, што жыву па японскай сістэме, калі людзі ўсё жыццё займаюцца адной справай»

З гэтай марай у цябе з лёгкасцю атрымліваюцца рэчы, якія раней здаваліся недасягальнымі. Арганізм жа мае вельмі шмат «падводных запасаў», у якіх захоўваецца энергія, пра якую ты не ведаеш з-за сваіх псіхалагічных платоў. Але гэтыя платы трэба пераступаць. Напрыклад, можна ў траліку не стужку VK гартаць, а кнігу пісаць. Я так, дарэчы, кнігу і напісаў.

– Plum Bum часта называюць «цыганскім калектывам». Гэта насамрэч так?

– Мая самая нялюбая песня ў Plum Bum – «Цыганы». Нічога круцейшага за гэты трэк у нас не было, і ён дапамог нам вылучыцца: гэта ска-песня, якая дазволіла нам «пералезці» праз плот самотнага року, на якім я вырас. Але мне яна ненавісная. Калі мы перайшлі на фармат «шчасце на сцэне – шчасце ў зале», людзі пачалі казаць пра тое, што мы граем цыганскую музыку, маўляў, цыганскі калектыў грае цыганскую музыку і ходзіць пад цыганскім сцягам.

Цыган я ці не – вялікае пытанне. Мне падабаецца іх музыка, культурныя ідэалы, прамалінейнае стаўленне. У культурным асяроддзі ёсць прыхаваная зайздрасць. Табе наўпрост не кажуць: «Сука, куды ты прэш?», а пачынаюць з глыбокай пашанай падлабуньвацца, але ты ж разумееш, што ў гэты момант цябе проста на хер пасылаюць. У плане прамалінейнасці цыганы – малайцы. У іншым – гаўна хапае.

Рэцэпт поспеху

– Як ты адважыўся пакінуць родны Віцебск і пераехаць у Берасце?

– Віцебск – гэта мой любімы горад, і ў кожнай песні Plum Bum, як і ў карцінах Шагала, ёсць Віцебск. Я гэты горад бясконца люблю, але мне ў ім усё настолькі надакучыла, што я вырашыў: трэба кудысьці рваць. Узяў гітару, заплечнік, жонку, лепшага сябра і чухнуў у Берасце. Сябар, дарэчы, праз два гады вярнуўся дадому, а я застаўся.

Цяпер, калі я вяртаюся ў Віцебск, я адчуваю, што ўсё тут добра, але гэта ўжо не мой горад. Я хаджу па Віцебску і разумею, што майго горада больш няма, таму што прайшло занадта шмат часу.

– Табе ніколі не хацелася з'ехаць з Беларусі? Не ўзнікала думкі, што тут балота?

– Балота ў нас з-за таго, што людзі жаруць бульбу. А бульбачка, сука, прытупляе мазгі. Гэта «хуткія вугляводы», пасля якіх табе хочацца спаць. Людзі жаруць бульбу ўсё жыццё, прыбываючы ў вечнай спячцы, з-за якой нас называюць памяркоўнымі і талерантнымі. Талерантнасць гучыць як лаянка і заключаецца не ў шыраце душы, а ў тым, што нам на ўсё па*баць: забралі гэта – па*баць, забралі іншае – таксама па*баць.

Як толькі ты перастаеш жэрці бульбу, твае рухі паскараюцца. Ты любіш сваю краіну не менш моцна, але ты больш не тармозіш. Калі ты не тармозіш, тут можна жыць: тут ёсць усё для таго, каб нармальна існаваць.

Ці ёсць сэнс некуды з'ехаць? Калі ты жывеш у Беларусі, ты абрастаеш сувязямі і людзьмі, якія дапамагаюць табе рухацца наперад. Калі ты паедзеш у тую ж самую Расію, з'явіцца магчымасць абрасці карыснымі сувязямі ў некалькі разоў хутчэй, але можа ўсё скласціся так, што ты пойдзеш працаваць, напрыклад, на будоўлю.

Па сутнасці, рэцэпт поспеху просты: не жэрці бульбу, займацца спортам, бухаць толькі добры алкаголь (калі бухаеш), паліць толькі добры тытунь (калі паліш) і займацца любімай справай. А калі ты яшчэ не будзеш скацінай апошняй, то ўсё будзе крута.

«Як толькі ты перастаеш жэрці бульбу, твае рухі паскараюцца»

– Што трэба рабіць, каб не быць скацінай?

– Мы ўсе чыталі кніжкі пра мушкецёраў, і там ёсць такія рэчы, як гонар і годнасць. У чым сэнс гэтых паняццяў? Годнасць – гэта тваё. Ты сябе ёй вымяраеш, і сам разумееш, наколькі ты можаш быць скотам. Бо ідэальных людзей няма, усе калі-небудзь памыляліся. Пытанне ў тым, што ты вынес з гэтых памылак, ці паўторыш ты іх.

Я за свае памылкі да гэтага часу разлічваюся: перад роднымі, перад сябрамі, перад усімі. Я дапусціў шмат сур'ёзных памылак, і з-за мяне пацярпелі людзі. Ці скаціна я? Так, у гэтых адносінах. Ці скаціна я ў тым, што яшчэ раз так зраблю? Не, бо я гэтага не паўтару. Усё гэта – твая годнасць.

І ёсць гонар, які ты нясеш у масы. Саступіць бабулі месца ў аўтобусе ці не саступіць? Дапамагчы камусьці ці не дапамагчы? Усё гэта вылазіць з чалавека, пры гэтым часта ў самыя нязручныя для яго моманты.

– Ты кажаш пра тое, што трэба займацца спортам, але сам курыш люльку...

– Разумееш, для таго, каб выкурыць люльку, патрэбна чатыры з паловай хвіліны. Але гэта, сука, мае чатыры з паловай хвіліны, у гэты час мяне ніхто не будзе чапаць. Для мяне гэта паўза. Я ж як бронецягнік: мне трэба спыніцца на станцыі, каб мне колы перакруцілі на больш вузкую або шырокую каляіну, і паехаць далей. Гэтая тая паўза, якая мне патрэбная, да таго ж гэтая паўза кайфовая і смачная.