Teslasuit: касцюм будучыні

 

Мы знаходзімся ў прасторным офісе Teslasuit у Менску, хоць ён больш нагадвае сакрэтную лабараторыю: тут і паяюць, і шыюць, і праграмуюць. Цяпер офіс займае амаль цэлы паверх – 500 квадратных метраў, але ў планах – пашырыць прастору. Тут праводзяць даследаванні і распрацоўваюць вопратку, якая вось-вось зменіць наша ўяўленне пра віртуальную рэальнасць.

Teslasuit – гэта разумны касцюм, які дапамагае цалкам пагрузіцца ў VR. Ён абсталяваны сістэмай захопу рухаў, клімат-кантролем, біяметрычнымі датчыкамі. Прасцей кажучы: усё, што адбываецца ў камп’ютарнай гульні, ты можаш адчуць на сабе дзякуючы электрычным імпульсам.

Teslasuit – гэта зарэгістраваная гандлёвая марка, названая ў гонар Ніколы Тэслы. Не мае ніякага дачынення да Tesla Motors.

Другі офіс Teslasuit знаходзіцца ў Лондане. Там засяроджана праца менеджараў.

Дзяніс і Дзмітрый толькі што прыляцелі адтуль, а да гэтага паднялі на вушы ўвесь Лас-Вегас, дзе праходзіла CES – самая буйная выстава спажывецкай электронікі ў свеце. Сярод 4000 кампаній і 2 000 000 квадратных метраў са стэндамі (па плошчы гэта прыкладна як 280 футбольных палёў) менавіта да Teslasuit першай справай прыйшоў Палмер Лакі, адзін з заснавальнікаў Oculus VR, і выказаў сваю павагу. Ён – той самы чалавек, які запусціў хвалю цікавасці да VR.

«Калі раней нам прыходзіла 200 лістоў у дзень, то цяпер – 2000», – стомлена пасмейваецца Дзмітрый.

«Калі раней мы працавалі па 16,5 гадзін у суткі, то цяпер – па 18», – бадзёра дадае Дзяніс.

Досыць лічбаў. Расказваем, як каманда беларусаў стварае нешта сапраўды выбітнае.

 

 

 

 Ідэя 19-гадовага генія 

Сяргей Хурс – галоўны распрацоўшчык і заснавальнік Teslasuit. Яму 25 гадоў. Ён пагружаны ў свае думкі і не асабліва зацікаўлены ў размовах: пасядзеўшы з намі пяць хвілін, рашуча сыходзіць працаваць далей.

Сяргей нарадзіўся ў Берасці і з 8 гадоў спрытна арудаваў паяльнікам. Яго бацька працаваў на прадпрыемстве, якое займалася электронікай, і прышчапіў сыну любоў да тэхнікі. Калі Сяргей ездзіў у Менск, большую частку яго багажу займаў менавіта паяльнік.

У БНТУ ён вывучаў робататэхніку і ў 19 гадоў выступіў з дакладам, у якім выказаў здагадку самой магчымасці існавання разумнага касцюма. У 20 гадоў упершыню прадставіў праект Teslasuit. Тады ён працаваў над 5D-кінатэатрамі і разумеў, што нават гэтага недастаткова для поўнага занурэння ў віртуальную рэальнасць. І ў 2012 годзе Сяргей заснаваў Teslasuit.

 

 

Асноўная сфера прымянення разумнага касцюма – гульнявая індустрыя. Ты апранаеш яго і адчуваеш усё, што бачыш у гульні. Калі знаходзішся ў пустыні – табе цёпла, калі сярод ільдоў – холадна. Мозг не адчувае сябе падманутым, таму што для яго няма разыходжанняў у малюнку і тактыльных адчуваннях. За гэта ў Teslasuit адказвае клімат-кантроль.

Яшчэ касцюм змогуць прымяняць для спорту. Напрыклад, у гольфе. «Здымаем меркі» з прафесійнага гальфіста, фіксуем яго рухі і алічбоўваем. Апранаем непрафесійнага гальфіста ў касцюм і VR-шлем. Сістэма захопу рухаў счытвае яго становішча і параўноўвае з эталонам. Калі гулец нешта робіць не так, то сістэма падае сігнал менавіта ў тую частку цела, якой патрабуецца карэкціроўка перамяшчэння. Вядома, сапраўднага трэнера Teslasuit не заменіць, але дапаможа палепшыць тэхніку за значна меншую суму.

Таксама Teslasuit дапаможа зэканоміць на навучанні вузкаспецыялізаваных супрацоўнікаў: напрыклад, работнікаў на буравой свідравіне. У віртуальнай рэальнасці можна ўзнавіць гэтую свідравіну і загадзя даць базавыя навыкі адпаведным людзям. Гэта дапаможа ім не разгубіцца на месцы.

«Касцюм пашылі хутка: клей яшчэ сох, пакуль каманда ляцела ў Англію»

І нарэшце, самае важнае – медыцына. Teslasuit – гэта не проста VR-касцюм: гэта разумнае адзенне. Яно ўлічвае пытанні біяметрыі і біястымуляцыі, счытвае актыўнасць цягліц. Цяпер распрацоўшчыкі ствараюць нейрасетку, якая будзе распазнаваць базавыя захворванні. Яе ўшыюць у адмысловую майку, якую трэба будзе проста насіць. Гэта дасць магчымасць не хадзіць па паліклініках – можна будзе адправіць лекару файл з гісторыяй свайго стану, на аснове якога ён паставіць дыягназ. Касцюм дапаможа спыніць распаўсюджванне інфекцый і эпідэмій, аказаць дапамогу пры парушэнні вестыбулярнага апарату і дробнай маторыкі, рэабілітаваць людзей пасля інфарктаў і інсультаў.

Сяргей паверыў у сваю ідэю і стаў зарабляць грошы на іншых праектах, каб ажыцявіць мару. Сабраў невялікую каманду, і даволі хутка пра іх распрацоўкі даведаўся BBC: там якраз здымалі дакументальны фільм пра адносіны на адлегласці, і Teslasuit даволі ўдала ўпісваўся ў сцэнар. Хлопцам прапанавалі прыехаць у Лондан, калі ў іх будзе гатовы прататып касцюма. Касцюм пашылі хутка: клей яшчэ сох, пакуль каманда ляцела ў Англію.

Пасля здымак Сяргей зайшоў у госці да Дзмітрыя. Да гэтага яны не былі знаёмыя: іх пазнаёміла сястра Дзмітрыя, якая не надта разбіралася ў тэхналогіях, але вырашыла «звесці» гэтых людзей. З гэтага моманту Teslasuit стаў бізнэсам.

 

 

 Затрымацца ў Лондане на 17 гадоў 

Калі Дзмітрыю было 6 гадоў, яго бацька зрабіў камп’ютар з пузатага тэлевізара «Гарызонт» – проста так, дома, на каленцы. Маленькі Дзіма натхніўся і стаў разбіраць і збіраць будзільнікі, асвоіў мову праграмавання «бэйсік» і ўжо ў першым класе напісаў праграму для калькулятара.

«У школьным атэстаце ў мяне была пяцёрка па інфарматыцы па пяцібальнай сістэме, пры гэтым я наведаў два заняткі: на першым я паказаў рэферат, ад якога настаўніца проста прысела, а на другім адрамантаваў усю тэхніку ў кабінеце. Аказалася, што прынтар працаваў!» – са смехам успамінае Дзмітрый.

Ён скончыў БДУІР і сваю кар'еру пачаў у філіяле французскай фірмы, якая базавалася ў Менску. Там стваралі робатаў, якія маніпулявалі крамянёвымі пласцінамі, дзе вырошчвалі чыпы. 20 гадоў таму ў іх ва ўсім свеце не было канкурэнтаў.

«Потым я павінен быў ехаць у Крамянёвую даліну праз Нью-Ёрк. Але тады якраз здарыўся тэракт 11 верасня, і рэйс адмянілі. Я быў у Лондане і ў выніку завіс там на 17 гадоў», – працягвае аперацыйны дырэктар Teslasuit. Там ён вырашыў прапампаваць сваю адукацыю і стаў вывучаць электроніку, інфарматыку, бізнэс-адміністраванне, фінансы, маркетынг. Заснаваў сваё маркетынгавае агенцтва ў Лондане і займаўся гэтым больш за 10 гадоў. Потым заснаваў яшчэ пару кампаній, у якіх рабілі дроны і стваралі разумныя дамы. Тады на парозе офіса Дзмітрыя і з'явіўся Сяргей. Яму спадабалася лабараторыя Дзмітрыя, і яны вырашылі папрацаваць разам.

 

 

 

 

 Канструкцыя і распрацоўка касцюма Teslasuit 

Пра прыладу касцюма з задавальненнем распавядае Дзяніс Дыбскі. Ён нарадзіўся ў Бабруйску, вучыўся ў Магілёве на гістарычным факультэце. Да 4 курса паспеў папрацаваць у мностве сфер, пачаў вывучаць маркетынг. У выніку выйшаў на адно невялікае рэкламнае агенцтва, якое прапанавала яму пераехаць у Менск. Дзяніс стаў партнёрам, дырэктарам і сузаснавальнікам. Паўтара года папрацаваў там, пазнаёміўся з камандай Teslasuit і цалкам пагрузіўся ў гэтую справу. Тут ён адказвае за маркетынг і камунікацыі.

Такім чынам, у распрацоўцы касцюма задзейнічаны электроншчыкі, праграмісты і швейная вытворчасць. Важна ўлічыць нюансы прыгажосці, носкасці, выгады, фізіялогіі, чысткі. Касцюм складаецца з гнуткай электронікі, убудаванай у тканіну. У Teslasuit распрацоўваюць спецыяльны матэрыял з натуральных тканін: ён лёгка выпускае паветра і вільгаць вонкі, але не ўпускае ўнутр. Пакуль аб'ёмы невялікія, шыюць вопратку ў Менску.

«Распрацоўшчыкі не падпускаюць да сябе, пакуль не зацвердзяць канчатковы варыянт. Мы даведаемся пра ўсё, калі яны самі гатовыя паказаць новыя фічы. Мы не ведаем, над чым канкрэтна яны працуюць цяпер», – іранічна заўважае Дзяніс.

За час даследаванняў касцюм апрабавалі прыкладна 200 людзей з розных краін. І гэтыя даследаванні пацвердзілі, што ва ўсіх людзей розныя тыпы скуры: адрозніваюцца тэмпература, вільготнасць, супраціў, электрычная актыўнасць.

Падабраць налады пад кожнага чалавека досыць складана. Таму касцюм Teslasuit счытвае стан скуры, тэмпературу і супраціў і вырашае, які ўзровень сігналу неабходны. Калі чалавек захоча панізіць або павысіць гэты ўзровень, то ён можа зрабіць гэта наўпрост у працэсе гульні.

У адным з касцюмаў ужо працуе новая сістэма перадачы адчуванняў. Калі раней гэта былі толькі электрычныя разрады токам, то цяпер дыяпазон шырэйшы. Касцюм ужо падладжваецца пад канкрэтнага карыстальніка.

А яшчэ з часам з'явіцца свой мэсэнджар, які дазволіць дакрануцца да чалавека на адлегласці.

 

 

 

 

 Будучыня вакол Teslasuit 

Распрацоўка Teslasuit яшчэ не сертыфікаваная – пакуль ідзе збор зваротнай сувязі ад распрацоўшчыкаў і дапрацоўка. Пасля гэтага трэба атрымаць сертыфікацыю: CE ў Еўропе, FDA ў ЗША, CFDA ў Кітаі. У 2020 годзе прататып касцюма Teslasuit будзе прадавацца за $ 1500, але гэта кошт версіі для распрацоўшчыкаў. І тады ж прадукт выйдзе на спажывецкі рынак.

Да выпуску Teslasuit будуць гатовыя невялікія і сярэднія гульні: стралялкі, галаваломкі, квэсты, rpg. Блокбастары прыйдуць крыху пазней.

Большасць гульняў цяпер лінейныя, але ёсць ідэя перарабіць іх пад кожнага канкрэтнага гульца. Штучны інтэлект будзе распазнаваць эмоцыі чалавека, счытваць біяметрычныя паказчыкі і перабудоўваць сюжэт проста на хаду. Так што ні адны дрыжыкі ў каленках, ні адно «ваў» не застануцца незаўважанымі. Новая эра геймінгу наступіць ужо ў 2019-2020 гадах.

Teslasuit апярэджвае глабальных канкурэнтаў – напрыклад, Jacquard, разумную куртку ад Levi's і Google. Такую тэхналогію каманда стварыла гады два назад і хутка страціла да яе цікавасць.

Касцюм – гэта малая частка задуманага. Вакол яго вырасце экасістэма. У геймінгу гэта поўнае апусканне ў гульнявую рэальнасць. Калі гульні будуць падтрымліваць перамяшчэння ў прасторы, то і чалавек у Teslasuit зможа фізічна рухацца ў рэальнасці. Раней геймеры завісалі ў камп'ютарных клубах, а ў хуткай будучыні будуць збірацца ў «Teslasuit-прасторах». Для тых жа лабірынтаў больш не спатрэбіцца ўзводзіць сцены і перашкоды.

 

 

«Мы марым, што аднойчы ў кожнага чалавека на планеце будзе касцюм ад Teslasuit. Хацелася б, каб за невялікую суму касцюмы кантралявалі стан здароўя. Добра было б пастаўляць іх у краіны трэцяга свету за кошт дабрачынных фондаў. Бо там цяпер немагчыма забяспечыць дастатковы ўзровень маніторынгу здароўя, а Teslasuit дапаможа ім мець "электроннага доктара". 3 мільярды чалавек не маюць доступу да нармальнай аховы здароўя», – кажа Дзмітрый.

Цяпер Teslasuit супрацоўнічае з БДУІР. Заснавальнікі разумеюць, што game dev у Беларусі не на самым высокім узроўні, таму дапамаглі стварыць спецыяльнасць «Інфармацыйныя тэхналогіі і сістэмы ў гульнявой індустрыі» і паўдзельнічалі ў распрацоўцы праграмы навучання.

«Наша філасофія ў тым, што трэба дзяліцца ведамі, калі ў нас усё атрымліваецца», – кажа Дзмітрый.

А яшчэ ў канцы сакавіка 2018 года выйдзе фільм Стывена Спілберга «Ready Player One». Ён паказвае нейкую сацыяльную сетку ў віртуальнай рэальнасці, а ўзаемадзеянне адбываецца праз VR-касцюм. Дзмітрый і Дзяніс пазнаёміліся з камандай Спілберга два гады таму, калі здымкі толькі пачаліся. Для Teslasuit гэта будзе круты маркетынгавы ход.

«З самім Стывенам Спілбергам мы не знаёмыя. Але скажу больш: Warner Brothers напісалі нам самі», – паніжае голас Дзяніс.

Дзмітрый са смехам дадае: «Спачатку нам напісалі ў твітары, і я не ўспрыняў гэта сур'ёзна. Адказаў нешта тыпу: "Нармальныя людзі пішуць на e-mail". Ну тады ўжо яны напісалі нам на пошту!»

 

Фота: Таня Капiтонaва