Першы 34 Media Day: вельмі коратка

Пра праект «Таемны госць»

Праект «Таемны госць» для мяне быў нечым незвычайным. Мне давялося перасіліць сябе і паспрабавць шмат з таго, што я раней не рабіў: напрыклад, пайсці ў барбершоп; пазнаёміцца з 25-гадовымі хлопцамі, якія ганяюць на самакатах; патусіць у «Хулігане». Ва ўсім гэтым я бачу важную спробу паразумення адзін з адным, спробу пайсці насустрач з адной сацыяльнай групы да іншай. Гэтага Менску не хапала.

Пра менскае лета – 2016

Гэтым летам горад болей за ўсе нагадваў акупаваны Парыж годзе гэтак у 1942-м: тое ж адчуванне чагосьці нядобрага наперадзе, але тыя ж танцы і песні. Мы імкліва бяднелі, аднак працягвалі танчыць.  

У 2016-м менчукі апынуліся ў сітуацыі, калі навокал сапраўды шмат чаго адбывалася. У мінулыя гады такога не было. Я тлумачу гэта тым, што адбыўся выплеск назапашанага і незапатрабаванага дагэтуль. Накапілася крытычная маса людзей, ідэй і ініцыятыў, адсюль і ўзнікла гэтая разнастайнасць.

Змены ў Менску і ўнутраныя, і знешнія. Улады ўвайшлі ў рэзананс з тым, што адбываецца ў горадзе. Яны мо і не збіраліся, аднак ігнараваць нас ужо не маглі. Маладыя паводзяць сябе ўсё нахабней, іх робіцца ўсё больш, яны ездзяць у Еўропу, яны адукаваныя, ініцыятыўныя. Іх цяжка стрымліваць. Мне падаецца, што ўлада падсвядома бачыць у гэтым небяспеку, але вымушана неяк супрацоўнічаць.

Пра Vulica Brasil

Выбарчая кампанія для публікі – не такое відовішча, як Vulica Brasil. Мне здаецца, што Vulica Brasil наогул важнейшая за выбары, бо яна выхоўвае ў нас свабоду. А выбарчая кампанія – не.

Пра наступнае лета

Сцэнар наступнага лета цалкам залежыць ад таго, якімі будуць гэтыя восень і зіма. Мабыць, мы настолькі стомімся ад холаду (як на двары, так і ў палітыцы ці эканоміцы), што будзем iзноў радыя танчыць і святкаваць. Мы жывёлы, нам патрэбныя рух і сонца.

Пра тусоўкі свайго пакалення

Вы жывяце ў іншым свеце. У нас не было такіх месцаў, дзе можна тусавацца. Проста не існавала такой культуры. Была Панікоўка, дзе мы пілі піва ці гарэлку. Мы пілі ў Доме масонаў ды ў Парку Горкага. Але тады гэта не быў «дзіцячы парк». Гэта было цёмнае і бруднае месца з мноствам закуточкаў. Гэта быў «недзіцячы парк».
 
У мяне няма абмежаванняў, куды я хаджу, а куды не. Мы з жонкай ходзім куды заўгодна, таму што нам цікавы гэты горад.

Пра іерархію і розніцу пакаленняў

Важна разумець, што маладым ты ўжо не будзеш і не зразумееш іх напоўнiцу. Я цяжка ўяўляю, што мы аднойчы пачнем чытаць адны і тыя ж кнігі, слухаць адну музыку і мець аднолькавы погляд на мастацтва.

Я абсалютна супраць любой іерархіі. Як выглядае гэтая карціна? Дзесьці наверсе – 70-гадовыя сівыя мужы, а моладзь – ніжэй за сярэдзіну. Я мяркую, што іерархію трэба разбіваць. Без гэтага ніякі дыялог паміж пакаленнямі немагчымы. Ты не робішся разумнейшы і каштоўнейшы ад таго, што табе на 15-20 год больш. Ты не маеш права нікога вучыць жыць. Праблема, здаецца, палягае тут. Не вучыць нікога жыць. І тады ўсе ў нас будзе добра паміж пакаленнямі.

Калі вы маеце дачыненне да фатаграфіі, то напэўна зразумееце, калі я скажу, што ў кожным горадзе сваё святло. У Нью-Ёрку яно вельмі прыгожае, незвычайнае, рассеянае шматлікімі хмарачосамі. Таму нават простыя офісныя працаўнікі, выходзячы са свайго офіса, выглядаюць як з кінастужкі. Пастаў такога ж чалавека ў Менску – і знікне магія. У Парыжы цудоўны шэры колер дамоў і вуліц, на фоне якога любы іншы колер выглядае стыльна. Скандынавія – рай для фатографа, што тычыцца ўмоваў, бо там надвор’е за 5 хвілін змяняецца кардынальна: ад сонца да дажджу на суседніх вуліцах. Неба – вельмі нізка, а клубы аблокаў на захадзе сонца выглядаюць надзвычай драматычна.

Святло ў Менску больш за ўсё нагадвае Вільню. А часам нам шанцуе на скандынаўскае неба. Такія цяжкія аблокі, якія быццам бы ляжаць проста на дахах.

Большасць маіх лепшых здымкаў – гэта тыя, якія я зрабіла, пакуль ішла ў краму, піла каву ці ехала ў грамадскім транспарце. Мне часта здараецца ўбачыць нешта, што вымушае мяне схапіць камеру і здымаць. Я зусім не магу хадзіць на інстасустрэчы, бо надта лянотна адмыслова выходзіць вялікай кампаніяй, каб паздымаць наўмысна. А тым, хто так можа, – вялікі рэспект.

Мая суб’ектыўная думка – трэба размяшчаць толькі тыя фотаздымкі людзей, дзе яны добра атрымаліся (хаця б на ваш густ). Калі чалавек не вельмі ўдала атрымаўся, нават калі я яго асабіста не ведаю, – я стараюся такія фотаздымкі нікому не паказваць.

Мне ўдалося навучыцца здымаць дастаткова хутка. Нават у падарожжах я здымаю ў тыя моманты, калі гуляю з сябрамі па горадзе і ўвесь час, які я маю, – гэта пара хвілін, каб адбегчы, сфоткаць і вярнуцца да сяброў, якія не вельмі хочуць стаяць паўгадзіны, пакуль я ўсё выстаўлю па кампазіцыі.

Мне часта кажуць, што Менск на маіх здымках больш падобны на Берлін і выглядае вельмі крута. А потым выходзіш на вуліцу, а там – пфф, Менск. І мой адназначны адказ: а гэта і ёсць Менск! Усе бачаць свет па-рознаму. На адным месцы могуць стаяць 5 фатографаў, і лагічна чакаць аднолькавых здымкаў, але гэта ніколі не так. У кожнага з нас свой вопыт, каштоўнасці і бачанне, таму мы не здолеем здымаць аднолькава. Таму Менск у мяне такі, а ў вас – іншы. Важна тое, на што ты глядзіш і як ты гэта бачыш.

Менск здымаць не надакучвае. Ён жа мяняецца. Цяпер асабліва хутка. Узгадаць толькі абновы на Кастрычніцкай – спрэчныя, але ўсё ж нешта новае, – і зноў ёсць што здымаць. І пачатак восені – якраз самая фотагенічная пара года.