Як аформіць смерць чалавека і арганізаваць яго пахаванне?

Смерць – гэта натуральна, але заўсёды нечакана. Расказваем, што трэба рабіць, калі нехта з тваіх блізкіх пераходзіць у іншы свет.

 

Што рабіць, калі чалавек памёр дома?

  Калі гэта здарылася днём, выкліч участковага лекара. Калі ўначы – хуткую дапамогу. Медыцынскі супрацоўнік павінен канстатаваць смерць чалавека. Калі ў лекара не ўзнікне сумненняў адносна прычыны смерці, ён павінен на месцы скласці бланк канстатацыі смерці. Дадзены дакумент складаецца ў двух асобніках: адзін атрымаеш ты, другі – супрацоўнік міліцыі, які таксама прыбудзе на месца смерці.

  Калі ў медыка, які прыбыў у твой дом, узнікнуць сумненні наконт прычыны смерці, ён адправіць цела памерлага ў морг для правядзення ўскрыцця. Але калі ў цябе на руках ёсць дакументы, якія пацвярджаюць працяглую хваробу памерлага (ад трох гадоў), ты маеш права аформіць адмову ад правядзення ўскрыцця.

  На месца смерці павінен прыбыць супрацоўнік міліцыі – у яго абавязкі ўваходзіць складанне пратаколу агляду цела.

  Неабходна даставіць цела памерлага ў морг. Гэта можна зрабіць бясплатна, звярнуўшыся ў спецыяльную медыцынскую службу, або платна, скарыстаўшыся паслугамі рытуальнага агенцтва. У моргу пасля ўстанаўлення прычыны смерці табе будзе выдадзена медыцынскае пасведчанне аб смерці.

 

Як паступіць, калі чалавек памёр па-за домам?

  Выклікай хуткую дапамогу – медыкі перавязуць цела памерлага ў морг, правядуць патолагаанатамічнае даследаванне і аформяць пасведчанне аб смерці. Таксама не забывай пра тое, што пасведчанне аб смерці павінна быць аформлена на працягу 7 дзён з моманту наступлення смерці або выяўлення памерлага – гэта загадвае артыкул 221 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і.

  Не забывай пра міліцыю: супрацоўнікі праваахоўных органаў павінны прыбыць на месца смерці хоць бы для таго, каб вызначыць, была смерць гвалтоўнай ці не. Калі чалавек загінуў у выніку ўмоўнага ДТЗ, будуць праводзіцца следчыя мерапрыемствы, каб зразумець, ці ёсць неабходнасць ва ўзбуджэнні крымінальнай справы.

 

А што рабіць, калі чалавек памёр у бальніцы?

  У такім выпадку заключэнне аб смерці рыхтуе лечачы доктар, выклік міліцыі не патрабуецца. Дастаўкай цела ў морг зоймецца адмысловая брыгада, а блізкім памерлага паведамяць пра смерць і дадуць адрас морга, у якім знаходзіцца цела.

 

Як быць, калі мой блізкі чалавек загінуў за мяжой?

  Функцыі ЗАГСа (так, ён афармляе не толькі шлюбы і разводы) за мяжой выконваюць консульскія ўстановы, так што перш за ўсё табе неабходна звярнуцца ў консульства Рэспублікі Беларусь. Калі ж у краіне, у якой загінуў чалавек, няма беларускага консульства, звяртайся ў амбасаду.

  І супрацоўнікі консульства, і супрацоўнікі амбасады абавязаныя аказаць садзейнічанне ў рэгістрацыі смерці грамадзяніна Рэспублікі Беларусь. Таксама табе мусяць дапамагчы з транспарціроўкай цела на радзіму – выдаткі на гэтую справу павінны пакрывацца страхоўкай памерлага чалавека. Калі ж страхоўкі няма, рытуальныя агенцтвы змогуць перавезці цела памерлага ў Беларусь – вядома, усё гэта ажыццяўляецца на платнай аснове.

 

Ці трэба афармляць нейкія дакументы па факце смерці?

  Так, табе неабходна атрымаць медыцынскае пасведчанне аб гібелі, пасведчанне аб смерці і даведку для атрымання матэрыяльнай дапамогі:

  медыцынскае сведчанне выдаецца прадстаўнікамі морга, бальніцы або паліклінікі: для яго атрымання неабходна прадаставіць пашпарт загінулага і бланк аб канстатацыі смерці;

  пасведчанне аб смерці афармляецца ў ЗАГСе, для яго атрымання неабходны такія ж дакументы, як і для медыцынскага пасведчання гібелі. Таксама, калі памерлы чалавек з'яўляўся вайскоўцам, неабходна падаць у ЗАГС ваенны білет загінулага, але адсутнасць дакумента не можа стаць прычынай адмовы ў рэгістрацыі смерці;

  даведка для атрымання матэрыяльнай дапамогі афармляецца і выдаецца ў ЗАГСе, у сельскіх і пасялковых выканаўчых камітэтах пры рэгістрацыі факту смерці.

 

Ці застанецца ў мяне на руках пашпарт памерлага чалавека?

  Не. Пашпарт нябожчыка адправіцца ў яго ЗАГС. Пазней пашпарт будзе знішчаны.

 

Дзе можна атрымаць дапамогу на пахаванне?

  Калі пры жыцці чалавек атрымліваў пенсію, то дапамогу на пахаванне можна забраць у органе, дзе захоўвалася пенсійная справа памерлага, – напрыклад, ва Упраўленні па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне. Калі ж чалавек на дзень смерці з'яўляўся працоўным, па дапамогу трэба звярнуцца па месцы працы загінулага.

  Памер дапамогі на пахаванне залежыць ад сярэдняй заработнай платы работнікаў у краіне – у верасні 2018 года памер дапамогі спыніўся на адзнацы ў 973,8 BYN.

  Дапамога выплачваецца тым, хто вырашыў не звяртацца да гарантаваных паслуг па пахаванні. Іншымі словамі, у блізкіх загінулага ёсць два варыянты: атрымаць дапамогу або бясплатна арганізаваць пахаванне памерлага.

 

Як мне арганізаваць само пахаванне?

  Існуе два варыянты: пахаванне ў зямлю або крэмацыя. Ты можаш заняцца хаўтурамі толькі пасля таго, як атрымаеш медыцынскае пасведчанне аб смерці. І ў плане арганізацыі ў цябе два варыянты: можна займацца ўсім самастойна, а можна звярнуцца ў рытуальнае агенцтва – супрацоўнікі агенцтва зробяць усё самі, але арганізацыя пахавання дорага абыдзецца: да прыкладу, за простую труну прыйдзецца выкласці не менш за 500 BYN, вынас труны абыдзецца ў 85 BYN, а кошт за саму арганізацыю пахавання на тэрыторыі Менска стартуе ад 550 BYN.

  У любым выпадку жыхары Менска будуць вымушаныя звярнуцца ў КУП «Спецыялізаваны камбінат камунальна-бытавога абслугоўвання»: менавіта там будуць знаходзіцца целы, якія маюць патрэбу ў патолагаанатамічным даследаванні. Толькі гэтая арганізацыя можа даць месца на могілках.

  Для самастойнага афармлення пахавання таксама неабходна медыцынскае пасведчанне аб смерці, пашпарт або копія пашпарта памерлага або пасведчанне аб смерці, выдадзенае аддзелам ЗАГСа.

   Улічвай, што бясплатна табе могуць выдаць толькі даведку аб месцы пахавання сваякоў. Халадзільная камера, прадастаўленне ўчастка для пахавання, рэзерваванне ўчастка для пахавання і прадастаўленне месца ў калумбарыі ажыццяўляецца на платнай аснове.

 

Якія арганізацыі займаюцца пахаваннямі?

  Такіх арганізацый досыць шмат. Ніжэй толькі некаторыя з іх. Галоўная – той самы «Спецкамбінат камунальна-бытавога абслугоўвання». Цэны пры гэтым ва ўсіх плюс-мінус аднолькавыя.

– КУП «Спецыялізаваны камбінат камунальна-бытавога абслугоўвання»

– Пахавальнае бюро «Покой»

Bel-Ritual

– «БелРеквием»

Ritual-Transport

 

 

Як праходзіць пахаванне ў зямлю?

  Калі ты не звяртаешся да гарантаваных паслуг па пахаванні, то за месца на могілках, катафалк (ад 120 BYN), само пахаванне і копку магілы (таксама ад 120 BYN) прыйдзецца плаціць. Дадай да гэтага спісу куплю труны, надмагілля, адзення для нябожчыка ды іншай рытуальнай атрыбутыкі. Таксама не забывай, што труну да могілак неабходна давезці, а затым змясціць яе ў магілу – і гэта таксама платна.

  Таксама ў спектр платных паслуг можа патрапіць паніхіда, малітоўная служба, пастамент, сінгуматар (ліфт для труны), бальзамаванне і рэстаўрацыя цела нябожчыка.

 

Як дзейнічаць, калі я выберу крэмацыю?

  У Менску асноўным месцам для крэмацыі з'яўляецца мясцовы крэматорый. Цела загінулага чалавека апранаюць у загадзя набытую блізкімі людзьмі вопратку, змяшчаюць у труну, якую таксама трэба купіць загадзя, і адпраўляюць у спецыяльную камеру. Пасля крэмацыі прах памерлага змяшчаюць у спецыяльную скрыню, якую можна ставіць у калумбарную сцяну, калумбарную шклянку, сямейны склеп або зямлю.

  Для афармлення дамовы на крэмацыю трэба падаць пратакол агляду цела, медыцынскае пасведчанне аб смерці, пасмяротны эпікрыз, пашпарт памерлага і ўласны пашпарт.

 

Як праходзіць само пахаванне?

  Незалежна ад спосабу, пахаванне дзеліцца на тры этапы:

– развітанне – паніхіда ў рытуальнай зале або адпяванне ў храме;

– пахаванне – памяшканне труны або крэмацыйнай урны ў зямлю;

– памінкі – сустрэча, падчас якой блізкія загінулага чалавека збіраюць успаміны пра яго.

  Вызначся з тым, ці будзе на пахаванні паніхіда, хто панясе труну да магілы або куды змясціць урну з прахам, – усе гэтыя пытанні павінны быць вырашаны да развітання з загінулым. Таксама не забудзь паклапаціцца аб развітальнай прамове, самім пахаванні і памінках.

 

Памерлы чалавек быў мне вельмі дарагі. Хто можа забяспечыць мне псіхалагічную падтрымку?

  У першую чаргу перажыць страту блізкага чалавека табе дапамогуць людзі навокал. Калі ж табе патрэбная больш кваліфікаваная дапамога, паспрабуй звярнуцца да спецыялістаў:

  скарыстайся «тэлефонамі даверу»;

  звярніся па дапамогу да бясплатнага псіхолага;

  запішыся на прыём да бясплатнага псіхатэрапеўта.

Iлюстрацыя by Sheeborshee