Дызайнерка Надзея Яхонт: «Я – амбасадарка настальгіі»

Колеры гарадоў і беларускага суму

  Я з Наваградка. Мае адносіны з ім – як з былым: цяжкія, а праз дзесяць гадоў разумееш, што гэта было каханне ўсяго жыцця. Вельмі сумую. Прашу маму, каб яна прывезла нешта з дому, нейкія бабуліны рэчы, бо хачу мець магчымасць фізічна адчуць дом. Не адпускае мяне.

 

 

  Беларусь – гэта сум, але гэта беларускі сум. Не сумны сум, а такі шматслойны. Візуальны код гэтага суму – мой любімы сіні колер. Ніякіх васількоў, буслоў і зуброў.

  Раней Менск для мяне быў шэра-мармуровым – колерам каменя ці асфальту. Цяпер я бачу шмат айдэнтыкі ў Менску сіняга колеру, таму цяпер Менск асацыюецца ў мяне з сінім.

  Вільня – зялёны колер. Яна нібыта старэйшая сястра, якая разабралася з work-life balance. Яна эка-фрэндлі, ездзіць у лес па грыбы, сартуе смецце, ходзіць на выставы. А Менск – крыху халерык. Вельмі намагаецца, каб у яго таксама ўсё атрымалася, але тое, што яму падпіхваюць, робіць толькі горш і траўмуе.

 

 

 

Эміграцыя

  Настальгія – як другая кроў. Пяку булкі і сумую па лідскай муцэ: спатрэбілася шмат часу, каб знайсці падобную па якасці. Сумую па метро – месцы, дзе я шмат чаго магла прыдумаць, бо там мозг адключаецца. Усе іншыя метро ў розных краінах пахнуць не так, як менскае. Яшчэ сумую па Грушаўцы, дзе апошні год мы жылі з Найдай. Гэта было маё месца сілы.

 

 

  Эміграцыя – гэта смерць. Ты пакідаеш усё, што было ў тваім жыцці там, і з нуля спрабуеш будаваць сваё жыццё тут – з іншымі людзьмі, з іншай культурай, з іншай мовай і нават з іншай мукой.

  Дом – там, дзе мама. А мама прыязджае толькі тады, калі ў яе ёсць віза. Пакуль прайшло занадта мала часу, каб я магла назваць Вільню сваім домам.

  Мая бабуля часта казала: «Адчапіся». Яна была вельмі ціхай і сціплай, ніколі не казала, што стамілася. Ад яе цяжка было пачуць нейкія гісторыі.

 

 

Мемы і рамяство

  Інстаграм – мая спроба парэфлексаваць і адпусціць тое, пра што я думаю, што ўспамінаю або што мне патрэбна. Добра, калі гэта знаходзіць водгук у іншых.

  Беларускую мову ўратуюць мемы. Cтварэнне мемаў – гэта спроба рэфлексіі і дапамогі, бо жарты ніколі не нараджаюцца проста так. Часам яны нараджаюцца як абарончая рэакцыя.

 

 

  Дызайн – гэта рамяство. Рукі і мозг вучацца працаваць разам, і чым больш часу ты гэтаму аддаеш, тым хутчэй атрымліваецца зрабіць нешта вартае. Я не веру ў натхненне. Я веру ў дупу, і мне заўсёды здавалася, што паняцце «натхненне» прыдумалі людзі, якія лянуюцца і апраўдваюць сябе: «У мяне няма натхнення, таму я не буду працаваць».

 

 

 

 

Менталка

  Я ратую менталку тэрапіяй. Калі ў мяне было вельмі шмат злосці, хадзіла на кікбоксінг. Мне вельмі падабалася, што можна п*здзіць мужыкоў.

  Падабаецца лес, тут у мяне ёсць любімае дрэва. Я стала лепш адчуваць сябе, свой настрой і цела. Не камунікую з людзьмі, якія мне не падабаюцца. Стараюся не даводзіць сябе да стану, калі ўжо цяжка падтрымліваць сябе без мэдыкамэнтаў і дапамогі псіхіятра. Цяпер абараняю сваю псіхіку і настрой: не чытаю шмат навінаў і каментароў пад імі.

  Трэба выключаць тэлефон і не працаваць па-за межамі працоўнага дня. Ніхто не памрэ, калі вы нешта не запусціце тэрмінова. Як бы хто ні крычаў «алярм», насамрэч гэта не крытычна. Файна, калі ёсць хобі, не звязанае з працай.

  Я шукала такія хобі. І адно з іх – барабаны, а другое – ганчарства. Пачала рабіць талеркі з надпісамі. Гліна – цяжкая рэч: калі ты месіш яе, аддаеш шмат сілаў. І з гэтымі сіламі выходзіць тое, што ўнутры цябе трымаецца.

  Мае бабуля і дзядуля працавалі на швейнай фабрыцы. Тканіна, на якой я раблю талеркі, – бабуліна. Яна грубая навобмацак, і такую ўжо даўно не вырабляюць. Тут бачныя ніткі, таму на заднім баку талерак застаецца частка сутыкнення пакаленняў і сямейны працяг.

 

 

 

 

Тэкст і фота гераіні: Віялета Саўчыц