Стваральнікі «Гісторыі беларускай фатаграфіі» адклікаюць тыраж

Што не так з «Гісторыяй беларускай фатаграфіі»?

Пасля прэзентацыі выдання адвакатка Марыя Колесава-Гудзіліна апублікавала ў Facebook пост, якім звярнула ўвагу на тры юрыдычныя аспекты працы:

  Аказалася, што не пад усімі здымкамі ў кнізе пазначанае аўтарства, што парушае закон «Аб аўтарскім праве і сумежных правах».

  З некаторымі аўтарамі не былі заключаныя ніякія пагадненні на выкарыстанне фатаграфій.

  ISBN (міжнародны стандартны кніжны нумар) свежавыдадзенай кнігі супадае з нумарам «Іліяды», якая была выдадзеная «Азбукай». Па ідэі, адсутнасць ISBN прыраўноўвае «Гісторыю» да самвыдату, а значыцца накладвае забарону на продаж яе ў якасці тавару.

Што адказалі на заўвагі стваральнікі кнігі?

На афіцыйнай старонцы «Месяца фатаграфіі ў Мінску» ў FB спачатку з’явіўся пост з просьбай паведаміць пра недакладнасці і памылкі на пошту праекта, пасля – пост аб тым, што чужы ISBN – гэта «тэхнічная памылка». Яшчэ праз колькі дзён творчы калектыў праекта «Гісторыя беларускай фатаграфіі» – Андрэй Лянкевіч, Антаніна Сцебур, Ганна Самарская – вымушаны быў канстатаваць, што пры рэалізацыі праекта быў дапушчаны шэраг памылак, якія не дазваляюць кнізе працягваць сваё свабоднае існаванне. Тыраж адклікаюць.

Ганна Самарская кажа, што ўсе памылкі былі дапушчаныя ненаўмысна, у прыватнасці – з-за адсутнаці досведу. Андрэй Лянкевіч спадзяецца, што гэты цяжкі досвед будзе карысны ўсім звязаным з фатаграфіяй – дазволіць прасцей рабіць свае праекты ў будучыні. Антаніна Сцебур дзякуе тым, хто падтрымліваў каманду праекта падчас канфлікту, і піша, што «адначасова цяжка і вельмі лёгка зачыняць дзверы, за якімі знаходзяцца новыя».

Што зробяць з кніжкамі?

Цяпер усіх уладальнікаў кнігі просяць яе вярнуць. Зрабіць гэта можна будзе 7, 8 і 9 лютага. Дзе – удакладняць пазней. Сачыць за сітуацыяй зручна на Facebook.

Пра выпуск другога – выпраўленага – выдання гаворкі не ідзе. Каманда праекта не валодае неабходнымі для гэтага рэсурсамі, а ў поспех краўдфандынгу верыць не вельмі (дарэчы, Ганна Самарская раней была кіраўніцай па развіцці бізнэсу краўдфандынгавай платформы Ulej, таму цалкам экспертна ацэньвае шанцы).

Якія законы рэлевантныя сітуацыі?

Арт. 9.21 КоАП «Парушэнне аўтарскага права, сумежных правоў і права прамысловай уласнасці» і арт. 201 КК РБ «Парушэнне аўтарскага права, сумежных правоў і права прамысловай уласнасці». Прысваенне аўтарства караецца накладаннем штрафу ад 10 мінімалак (цяпер адна базавая = 27 рублёў), захоўванне кантрафактных асобнікаў твораў з мэтай распаўсюджвання – ад 20 мінімалак, незаконнае выкарыстанне аб'ектаў аўтарскага права – ад 39 мінімалак.

Што пагражае тым, хто не верне асобнік?

У заяве аб адкліканні тыражу ёсць такі пастскрыптум: «Пастаўцеся, калі ласка, да нашай просьбы сур'ёзна, у адваротным выпадку ўсе – цалкам абгрунтаваныя – прэтэнзіі аўтараў фатаграфій, лягуць на вашы плечы». Наколькі гэта рэальная пагроза – спыталіся ў адваката Сяргея Зікрацкага.

«Ёсць адчуванне, што аўтары кнігі, звяртаючыся да пакупнікоў, крыху перагнулі палку. Відавочна, што выдавец кнігі не атрымаў належным чынам правы на ўсе фота, якія размешчаныя ў кнізе. Таму далейшае выкарыстанне фота з гэтай кнігі таксама будзе парушэннем. Але тэарэтычна адказнасць можа наступіць, калі вы публічна дэманструеце фота з кнігі ці прадаяце гэтую кнігу. Калі ж набытая вамі кніга стаіць у вас на паліцы, вы часам яе гартаеце і перачытваеце, ніякіх прэтэнзій да вас быць не можа».