Хелен Сілдна: Як крэатыўныя індустрыі змяняюць Эстонію?

Хелен, на якім этапе падрыхтоўкі зараз знаходзіцца фестываль? І якія новыя класныя фішкі можна чакаць на TMW у 2017 годзе?

Якраз у мінулы чацвер мы правялі афіцыйную імпрэзу, на якой анансавалі 237 бэндаў, артыстаў і музычных ансамбляў, што выступяць на TMW у 2017-м. Гэта быў першы вялікі дэдлайн, калі мы завяршылі гіганцкую працу па ўзгадненні ўсіх дэталей музычнай праграмы, а таксама дамовіліся з асноўнымі пляцоўкамі і партнёрамі. Цяпер мы безупынна працуем над канферэнцыяй і лекцыйнай часткай, над канцэптам нашай фестывальнай прасторы, камунікуем з міжнароднымі гасцямі і прэсай, займаемся маркетынгам. Многае яшчэ трэба зрабіць.

Сам фестываль – гэта тыднёвае святкаванне мастацтва і творчасці, якое ахоплівае ўвесь Талін і таму ўключае ў сябе шмат дэталей і праграмных частак. На фэсце прадстаўлены ўсе музычныя жанры: ад сучаснай класікі і этнікі да джазу, хіп-хопу і авангарду. Сёлета мы рыхтуем сапраўдную сенсацыю: 24-гадзінны рэйв у павільёне савецкай чыгуначнай станцыі. Пляцоўкі сапраўды разнастайныя: ад старых прыгожых тэатраў да ўтульных кавярань, падвальных бараў, дызайнерскіх крам, прамысловых будынкаў і нават закінутых гаражоў – студэнты-дызайнеры ператварылі іх у часовыя бары з жывой музыкай.

Акрамя музыкі, наведнікаў чакае двухдзённая канферэнцыя Creative Impact, на якой будуць абмяркоўвацца тэмы ад штучнага інтэлекту да індустрый будучыні; рэстаранная праграма са стравамі ад самых таленавітых кухараў Таліна і хатнімі абедамі; вялікая праграма арту і дызайну, урбаністычныя праекты і адкрытыя сцэны ў парках і ўнутраных дворыках. Сёлета фестываль размесціцца амаль на 100 лакацыях і адкрытых пляцоўках, якія з кожным годам прымаюць усё больш гасцей. Летась яго наведала 35 тыс. чалавек.

Зручна, што цэнтр Таліна займае невялікую плошчу, таму фестывальныя кропкі знаходзяцца паміж сабой у крокавай даступнасці. Тысячы шчаслівых людзей, якія перасоўваюцца па горадзе, ствараюць насамрэч асаблівую атмасферу. Сустрэць старых ці новых сяброў з усяго свету на рагу вуліцы і высветліць разам, што рабіць далей, – такое адчуванне, быццам на адзін доўгі ўік-энд увесь горад пераўтвараецца ў агромністую гульнявую пляцоўку. І неўзабаве мы не заўважаем, як самі пачынаем рабіць глупствы, ператвараючы праз арт-праекты і інсталяцыі закінутыя будынкі і пустыя часткі горада ў вясёлыя фестывальныя пляцоўкі. Вяртаючы горад грамадзянам, пачуваешся ў ім добра.

«Сёлета мы рыхтуем сапраўдную сенсацыю: 24-гадзінны рэйв у павільёне савецкай чыгуначнай станцыі»

Акрамя фану, мы таксама любім абмяркоўваць сур’ёзныя і важныя тэмы. Мы разумеем, што фестываль становіцца карысным камунікацыйным інструментам, таму ўсё болей і болей задумваемся, якімі каштоўнасцямі мы дзелімся. Разнастайнасць, роўнасць і свабода самавыяўлення заўжды былі часткай нашых дыскусій, сёлета мы вырашылі сур’ёзна ўзяцца за тэмы, звязаныя з устойлівым развіццём: дасведчанасць аб адказным спажыванні і пашырэнне магчымасцей для большай колькасці людзей. Мы сапраўды думаем, як уздзейнічаем на крэатыўную супольнасць і нашу аўдыторыю.

З чым і з кім вы пачалі працаваць тады ў 2009-м?

Фактычна першым нас падтрымаў Фонд Культурнай сталіцы. Будучы цалкам новай ініцыятывай у Эстоніі, яны мелі магчымасць выбіраць, з кім працаваць. І яны свядома вырашылі падтрымаць інавацыі ў крэатыўным сектары, а не вялізныя дзяржаўныя інстытуты, такія як опера, аркестры ці дзяржаўныя тэатры. З гэтай дапамогай да 2011 года мы змаглі стартаваць. Да таго часу мы якраз ужо былі ў стане прапаноўваць эстонскую музыку на экспарт.

Я лічу, што мы сыгралі пэўную ролю ва ўмацаванні веры музыкаў і грамадзян у магчымасць змяняць сваю кар’еру і будучыню. Гэта моцны ментальны зрух: ад чакання, што хтосьці табе што-небудзь прапануе, да актыўнай працы над уласнымі будучыняй, жыццём і кар’ерай. Для мяне гэта сэнс ліберальнай дэмакратыі: кожны мае права вызначаць сваю будучыню. Я веру, што нам удалося распаўсюдзіць гэтую думку сярод эстонскага крэатыўнага сектара. Смеласць марыць пра вялікае і дзейнічаць. Кожны горад у свеце можа трансфармавацца, калі яго грамадзяне адчуюць сілу змяняць абставіны. Ключ знаходзіцца ў светапоглядзе. Самая цяжкая задача, якая стаіць перад намі, – змяніць мадэлі мыслення людзей.

У іншых інтэрв’ю вы казалі, што дзяржава пакрывае 35% выдаткаў фестывалю. Як гэта ўплывае на вашую дзейнасць? Чаму ўвогуле дзяржава пачала падтрымліваць TMW?

Калі мы пачыналі, у нас не было шмат падтрымкі, фактычна, гэта была толькі Культурная сталіца, затым далучыліся талінскі офіс Skype, Nordic Hotel Forum і Рагнар Сііл з Міністэрства культуры. Гэтыя людзі і інстытуцыі заўсёды будуць вельмі важнымі для нас. Іх вера дапамагла нам зрушыцца са стартавай кропкі, калі мы яшчэ не паказвалі ніякіх рэзультатаў. Яны даверыліся нам, за што я заўжды ім буду ўдзячна. У 2011 годзе мы ўжо мелі пэўнае міжнароднае прызнанне і некаторыя фактычныя паказчыкі, таму нас немагчыма было ігнараваць. Нам удалося атрымаць падтрымку з боку Міністэрства культуры, Міністэрства эканомікі, Камітэта па турызме і інвестыцыйнай кампаніі Enterprise Estonia.

Калі я гляджу, як мы сёння працуем з міністэрствамі, Камітэтам па турызме ці з мэрыяй Таліна, я заўважаю, што мы прапануем пэўны тып паслуг кожнаму з іх, мы – інструмент для дасягнення пэўных мэт. Напрыклад, Міністэрству культуры мы прапануем больш магчымасцей для эстонскіх музыкаў, Enterprise Estonia (EAS) мы прапануем пашырэнне экспарту эстонскай музыкі, Камітэту па турызме – маркетынгавыя актыўнасці, якія праматыруюць Эстонію як прывабную турыстычную атракцыю, для горада мы робім не толькі прамоцыю, але і прапануем бясплатныя івэнты і інклюзію для гараджан. У цэлым мы бачым TMW як інструмент для пераўтварэнняў, як інструмент для пашырэння супрацоўніцтва, творчага мыслення і інтэрнацыяналізацыі.

У вас ёсць цудоўны сабака па мянушцы Піпар, які нават мае персанальны e-mail на карпаратыўнай пошце фестывальнага сайта. Якія ў яго абавязкі?

Галоўны абавязак – быць нашым коўчам па рэлаксацыі. Важныя задачы на працягу дня – вадзіць мяне на доўгія шпацыры. Такім чынам, Піпар і псіхолаг, і трэнер, і коўч. Нямала для трохгодкі.