Нельга сказаць, што мы жывем у спакойны час. Выбухі, захопы закладнікаў, страляніна здараюцца з трагічнай перыядычнасцю ў розных пунктах свету. Апынуцца ў надзвычайнай сітуацыі можа кожны з нас, незалежна ад месца знаходжання і жыццёвых звычак. Таму мы распрацавалі невялікі агляд, як сябе паводзіць, калі вакол паніка і тэрор.
Перш за ўсё трэба вызваліць частку адвольнай увагі і заўсёды памятаць, што месцы масавага знаходжання людзей з’яўляюцца тэрыторыяй патэнцыяльнай пагрозы тэракту. Таму, калі ты спускаешся ў метро, закупляешся на калядным кірмашы або весялішся на канцэрце, азірні мімаходам прастору і адзнач для сябе, дзе знаходзяцца асноўныя і аварыйныя выхады з памяшкання.
Падчас надзвычайных здарэнняў мабільная сетка, хутчэй за ўсё, не будзе працаваць з-за перагрузу, таму загадзя дамоўся з блізкімі пра месца сустрэчы, дзе вы зможаце знайсці адно аднаго ў надзвычайнай сітуацыі. Пры магчымасці карыстайся функцыяй паведамлення ў «Фэйсбуку», што з табой усё ў парадку.
На месцы здарэння ніколі не карыстайся ліфтамі для эвакуацыі. Па-першае, механізм можа быць пашкоджаны. Па-другое, спалоханыя людзі звычайна бягуць менавіта да ліфтаў, таму там будзе цісканіна і паніка.
Перш чым адчыніць дзверы, дакраніся да іх. Калі яны гарачыя, то там бушуе пажар і лепш пашукаць іншы выхад. Калі самастойна выйсці няма магчымасці, вывесі з балкона ці з вакна яркую анучу, каб цябе хутчэй заўважылі і эвакуявалі.
Дыхай праз хустку ці адзенне пры задымленасці, калі ёсць вада – намачы тканіну.
Не далучайся да натоўпу, як бы табе ні хацелася паглядзець на месца здарэння.
Калі ты апынаешся ў натоўпе, дазволь яму несці цябе, але паспрабуй адтуль выбрацца. Ухіляйся ад усяго нерухомага на шляху – слупоў, тумбаў, сценаў, дрэваў, інакш цябе могуць проста раздушыць. Адкінь сумку, парасон, здымі шалік. Калі ў цябе нешта ўпала, не спрабуй гэта падняць. Не трымай рукі ў кішэнях, абараняй дыяфрагму счэпленымі ў замок рукамі, склаўшы іх на грудзях. Галоўная задача ў натоўпе – не ўпасці. Калі гэта ўсё ж здарылася, абараняй галаву рукамі і неадкладна ўставай. Падняцца з каленяў у шчыльным людскім патоку наўрад ці ўдасца, таму адной нагой (поўнай падэшвай) трэба ўперціся ў зямлю ці падлогу і рэзка ўстаць, выкарыстоўваючы рух натоўпу.
Калі на вуліцы або ў памяшканні ты чуеш стрэлы ці выбух, адразу кладзіся і закрывай галаву рукамі. Пасля агледзься, каб знайсці схованку: падыдзе канава, бардзюр, рог будынка, помнік – перапаўзі туды. Памятай: аўтамабіль – не лепшая загарода, бо ягоны метал тонкі, а паліва – выбуханебяспечнае. Ніколі не бяжы: сілавікі цябе могуць прыняць за злачынца, а тэрарысты – за чарговую мішэнь. Далей перасоўвайся ў той бок, дзе няма агню і дыму.
Калі побач ёсць пацярпелыя, акажы першую дапамогу: спыніць крывацёк можна, перацягнуўшы месца вышэй ранення рэменем або чымсьці іншым, падобным да жгута. Калі ў пацярпелага няма пераломаў, пакладзі яго на бок, бо ён можа захлынуцца ванітамі ці задыхнуцца.
Калі здарэнне адбылося ў метро, людзей занадта шмат, а эскалатары ды лесвіцы заблакаваныя натоўпам, лепш саскоквай на рэйкі і сыходзь у тунэль. Ведай, што рэйкі самі па сабе не знаходзяцца пад напругай, пад напругай толькі кантактная рэйка, якая звычайна месціцца злева па ходзе руху цягніка, а на станцыях – пад перонам.
Толькі ў момант захопу закладнікаў ёсць рэальная магчымасць уцячы з месца здарэння. Калі не атрымалася, то лепей супакоіць сябе і маральна падрыхтавацца да цяжкай сітуацыі: цябе могуць абражаць, зневажаць і збіваць.
Не аказвай тэрарыстам супраціву, не спрабуй уступаць з імі ў гутарку, не імкніся разжаліць іх ці адгаварыць ад дзеянняў. Кажы спакойным голасам, пазбягай абуральнага, варожага тону. Выконвай іх патрабаванні i не рэагуй на іх выпады ў дачыненні да іншых закладнікаў. Так ты менш рызыкуеш сваім жыццём і жыццём людзей побач.
На любыя дзеянні – сесці, устаць, папіць, схадзіць у туалет – пытайся дазволу. Для падтрымання сілаў еш усё, што прапануюць. Сачы за чысцінёй і асабістай гігіенай, наколькі дазваляе сітуацыя.
Фіксуй у памяці ўсе падзеі, якія суправаджаюць захоп. Гэтая інфармацыя будзе вельмі важнай для праваахоўных органаў.
Калі пачаўся штурм, падай на падлогу і закрывай галаву рукамі, старайся пры гэтым заняць пазіцыю далей ад вокнаў і дзвярных праёмаў. Трымайся далей ад тэрарыстаў, таму што пры штурме па іх будуць страляць снайперы. Ні ў якім разе не бяжы насустрач супрацоўнікам спецслужбаў або ад іх, бо цябе могуць прыняць за злачынца.
Калі пасля выбуху ты знаходзішся пад абломкамі будынка, галоўнае не панікуй: у цябе лімітаваны кісларод.
Паспрабуй голасам і гукамі прыцягнуць увагу людзей. Калі ты глыбока пад завалам, перакочвай з боку ў бок любы металічны прадмет, каб цябе мог засекчы рэхапеленгатар.
Калі ёсць магчымасць, з дапамогай падручных прадметаў умацуй столь ад абвальвання і чакай дапамогі. Пры моцнай смазе пакладзі ў рот невялікі каменьчык і смакчы яго, дыхаючы носам.
Побач з месцам здарэння
Аказвай пацярпелым дапамогу, калі не медыцынскую, дык псіхалагічную.
Распавядзі спецслужбам, сведкам чаго ты быў ці была.
Трымай уключанымі радыё або тэлебачанне для атрымання інфармацыі і магчымых інструкцый.
Не трашчы без патрэбы па тэлефоне і не перагружай сеціва – так ты дазволіш іншым людзям паведаміць блізкім, што з імі ўсё ў парадку.
Калі маеш машыну – дапамагай развозіць людзей. Калі непадалёку жывеш – размясці ахвяр у сябе. Памятай, што заўсёды можна апынуцца ў адваротнай сітуацыі.
Калі табе ўжо ёсць 20, то траціна шляху да пенсіі пройдзеная.
Как построить не просто бар, но тусовку на районе.
Как построить не просто бар, но тусовку на районе.
Разговор о смыслах большого искусства.
Правила жизни, работы, отдыха.