Падарожжа ў свет кіно: як паваланцёрыць на еўрапейскім кінафэсце?

 

Як у гэта ўпісацца

Кіно я любіла заўсёды: спачатку проста глядзела, пазней пачала пісаць артыкулы з аналізам, а крыху менш за год таму вырашыла, што хачу дакрануцца да свету кіно па-сапраўднаму.

У кастрычніку 2022-га мая сяброўка, якая на той момант жыла ў Нідэрландах, у сваім Instagram апублікавала сторыс пра тое, што падалася як валанцёрка на Ратэрдамскі кінафестываль (IFFR). Моцна натхнёная і прагная да прыгод, я адразу зразумела, што мне ў такую авантуру ўпісацца проста неабходна. Пра гэты фэст я на той момант не чула; як дабрацца да Ратэрдама і дзе жыць больш за тыдзень – не думала. Адразу накіравалася на сайт фестывалю. 

На запаўненне заяўкі вытраціла не больш за гадзіну. На афіцыйным сайце IFFR уся інфа даступная англійскай мовай. Пытанні стандартныя: прозвішча, імя, гендар, краіна пражывання і іншыя. Там жа прапанавалі абраць пераважную валанцёрскую пазіцыю. Арганізатары(-кі) загадзя быццам праводзілі некалькі вэбінараў, на якіх падрабязна распавядалі пра задачы кожнай пазіцыі, але я ўсё прапусціла, таму кіравалася інтуіцыяй і кароткім апісаннем.

Паспрабаваць сябе можна было, напрыклад, у такіх ролях:

   Guest assistant  – кантактаванне з гасцямі фестывалю: акцёрамі, здымачнай групай.

   Help Desk  – рэгістрацыя гасцей у кінатэатры, друк бэйджаў і таму падобнае.

   Construction team  – дапамога ў стварэнні канструкцый і арт-аб'ектаў.

   Art Director  – адказнасць за арт-аб'екты ў горадзе, звязаныя з фестывалем.

   Audience assistant  – сканіраванне білетаў, камунікацыя з гледачамі.

   Flying Tiger  – на падхваце, фактычна маглі выконваць любую функцыю.

Для сябе я выбрала Audience assistance (і потым ні разу не пашкадавала). Прыкладна праз некалькі тыдняў са мной звязаліся па пошце, каб удакладніць, ці ёсць у мяне еўрапейскі від на жыхарства. Мой літоўскі ВНЖ, выдадзены па студэнцкіх прычынах, падышоў ідэальна. Але сам факт наяўнасці дазволу пражывання ў Еўропе аказаўся абавязковым.

Пасля паспяховага пацвярджэння майго ўдзелу ў фестывалі і ліста на пошту з падзякамі я атрымала яшчэ адзін ліст: прапаноўвалі абраць змены і сам кінатэатр. Але пра яго я шчасна забылася на два тыдні і, калі нарэшце дапаўзла да сайта, выбіраць давялося з таго, што засталося. Амаль усе мае змены былі ранішнімі, а працавала я ў зусім невялікім кінатэатры Lantern Venster.  

Па правілах трэба было ўзяць мінімум пяць змен. За гэта ты атрымліваеш шэсць бясплатных квіткоў на любыя фільмы. А за восем змен і больш – unlimited колькасць. Я спынілася на шасці зменах, але па адчуваннях магла ўзяць і больш.

 

 

Як дабрацца да Ратэрдама і што па жытле

Прыкладна за € 40 я ўхапіла білеты туды-назад па маршруце Вільнюс – Эйндховен. Але кошты, зразумела, увесь час змяняюцца, трэба маніторыць і куплю ў доўгую скрыню не адкладаць.

Па прыездзе ў Нідэрланды я спачатку затрымалася на некалькі дзён у маленькім студэнцкім мястэчку пад Эйндховенам – Тылбургу. Адтуль з’ездзіла ў Антвэрпэн за сімвалічныя € 5. І ўжо з Бельгіі я накіравалася ў Ратэрдам. Кошт пытання – € 10–12 на Flixbus.

На жаль, валанцёраў і валанцёрак фестываль жытлом не забяспечваў, і на гэтым этапе ў нас з сяброўкай узніклі цяжкасці. Сярэдні цэннік за ноч у хостэле з не самай нізкай ацэнкай на Booking складаў ад € 40 і болей. А ўлічваючы колькасць змен, правесці ў Ратэрдаме трэба было каля тыдня: шэсць працоўных дзён і пара выходных.

Выдаткаваць € 320 толькі на жыллё наш студэнцкі бюджэт ніяк не дазваляў. Таму зарэгістраваліся на Couchsurfing. Сёрчылі з сяброўкай паралельна. Але з самага пачатку мы зрабілі вялікую памылку, спрабуючы знайсці каўч адразу на ўвесь тэрмін фестывалю. Вядома, прыняць двух чалавек на восем дзён не пагаджаўся ніхто. Тады мы вырашылі падзяліць наш час у Ратэрдаме на некалькі кароткіх прамежкаў і пашукаць людзей, якія змогуць даць прытулак на 2–3 дні. Гэта спрацавала: мы знайшлі некалькіх хастоў і шчасна выдыхнулі.

Каўчсёрфінг сапраўды моцна палегчыў нам жыццё ў Ратэрдаме, але без крынжа не абышлося. Першым хастом быў Даан – малады галандзец, які жыў з двума суседзямі каля порта, не ў самым бяспечным раёне, як нам пасля распавялі мясцовыя. Пачыналася ўсё нядрэнна – за выключэннем таго, што ў кватэры было вельмі брудна і моцна смярдзела травой ды півам, а на канапе для нас былі неадмытыя кроплі крыві. Але дзявацца няма куды – ночыць трэба было недзе. Пра дрэннае я амаль не думала і намагалася дазнацца пра хаста больш. На другі дзень, вярнуўшыся дадому, мы заспелі Даана моцна абкураным з дзяўчынай, якую ён вырашыў нам не прадстаўляць. Калі мы намякнулі, што хочам спаць, рабяты развіталіся і працягнулі «вечарынку» ў спальні на другім паверсе. Спачатку дзяўчына характэрна крычала, потым мы чулі толькі моцны глухі стук – гадзін да чатырох раніцы. Цяпер я разумею, што нічога вельмі страшнага не адбылося, але ў моманце я злавіла панічную атаку. Раніцай мы сабралі рэчы і проста збеглі, хоць планавалі пражыць там яшчэ адну ноч.

Нейкім цудам за некалькі гадзін мы знайшлі новага хаста, у якога была дрэнная англійская, так што мы амаль не размаўлялі. А потым мы аказаліся ў маладога рэжысёра Робіна. І я дагэтуль лічу гэтае знаёмства адным з найлепшых на каўчсёрфінгу. Гэта было менавіта тое, што я шукала на гэтым сайце: мы гулялі ў настолкі, елі веганскія бургеры, нават схадзілі разам у кіно. Робін любіць Molchat Doma і «Тату», а аднойчы прымушаў нас слухаць песню «I love Belarus». Было вельмі весела, і я ўпэўненая, што палова маіх эмоцый ад фестывалю звязана якраз з ім.

 

 

Як праходзіў фестываль

На фестывалі я прымярала ролю «асістэнткі аўдыторыі». Прасцей кажучы, сканіравала білеты на ўваходзе і правярала чысціню залы пасля сеанса. А раз за змену сядзела ў зале падчас фільмаў і глядзела іх. Самі паказы часта суправаджаліся Q&A з рэжысёрамі і рэжысёркамі ды прадзюсарамі і прадзюсаркамі – вельмі цікавая частка.

У апошні дзень у маім кінатэатры паказвалі карціны, якія атрымалі максімальную адзнаку ад гледачоў і глядачак, і я патрапіла адразу на чатыры стужкі, сярод якіх была такая маштабная, як «Кіт».

Кінатэатр, у якім я працавала, аказаўся невялічкім, але вельмі мілым і сучасным. Само паняцце кінатэатра моцна адрознівалася ад звыклага мне: акрамя знаёмых шапікаў з папкорнам, у ім знаходзіўся асобны рэстаран (у буйнейшых былі і бары).

Мой працоўны дзень пачынаўся з таго, што ў валанцёрскім пакоі з'яўляўся расклад на дзень, мы атрымлівалі сканеры і ішлі правяраць квіткі. Дарэчы, ніякіх праблем з няведаннем мовы ў мяне не ўзнікла – галандцы выдатна гавораць па-англійску.

Кожны дзень каляжанкі і калегі мяняліся, таму за тыдзень я пазнаёмілася з вялікай колькасцю людзей. З характэрнага – акрамя такіх жа рабят, як я, велізарную частку валанцёрскай групы складалі пажылыя людзі, якія хацелі быць карыснымі.

 

 

Увесь непрацоўны час мы бавілі ў валанцёрскім пакоі, дзе нас заўсёды чакала шмат снэкаў і напояў. А каля 12 гадзін да нас прыязджаў абед. Меню мянялася кожны дзень, але ўсе тры опцыі былі вегетарыянскімі ці веганскімі. Кармілі сапраўды смачна: я любіла піць шакаладнае малако, заядаючы сэндвічам з бры.

У вольныя дні я рэалізоўвала мае бясплатныя квіткі ў кіно. Патрапіць можна было як на гучныя прэм'еры, так і на вельмі лакальны андэграўнд. Улічваючы, што кожны дзень я ў межах работы і так праглядала як мінімум адзін фільм, усе пяць квіткоў я так і не здолела патраціць. Але атрымалася так, што я наведала амаль усе буйныя кінатэатры Ротэрдама.

Апроч сеансаў для нас таксама былі арганізаваныя розныя валанцёрскія івэнты: квізы, тэматычныя вечарыны, паходы ў бар, дзе нам давалі жэтоны на бясплатны алкаголь. Фестываль нават забрэндаваў бельгійскае піва, якое можна было піць на працоўным месцы.

 

 

 

Падсумоўваючы

Фестываль пакінуў у мяне вельмі яркія эмоцыі, і я хачу выпрабаваць іх ізноў у наступным годзе, так што абавязкова буду падавацца. Гэта першы мой падобны досвед валанцёрства, і цяпер я дакладна разумею, што хацела б паспрабаваць сябе ў розных сферах. Зараз у планах трапіць на буйнейшыя фестывалі Еўропы, балазе гэта цалкам рэальна.

 Што можна парадзіць: 

 Загадзя падпішыся на IFFR у Instagram, каб маніторыць іх навіны.

 Набывай квіткі на самалёт адразу пасля пацвярджэння ўдзелу ў фестывалі, бо кошты на рэйсы лаўкостараў непрадказальныя.

 Загадзя паклапаціся аб жыллі, бо падчас фестывалю такое адчуванне, што ў горадзе тусіць не толькі ўвесь Ратэрдам, але і палова Нідэрландаў.

 Не адкладай выбар змен і кінатэатраў на самы апошні момант так, як гэта зрабіла я. Асабліва, калі не жадаеш адхапіць толькі ранішнія і начныя змены, а таксама патрапіць у маленькі кінатэатр (зрэшты, для мяне гэта стала прыемным досведам).

 Атрымлівай асалоду ад фестывалю, заводзь знаёмствы з усімі і наведвай мерапрыемствы для валанцёрак і валанцёраў. Так, IFFR не самы буйны кінафэст у Еўропе, аднак і ў ім шмат момантаў, якія абавязкова пакінуць неверагодныя ўспаміны.

 

Фота з асабістага архіва аўтаркі