«Спякотна, потна, балюча». Як праходзяць туры «Петли пристрастия»?

Як з'ездзіць у тур з адным з ключавых беларускіх рок-гуртоў і выжыць? Саша Лашкевіч праверыў гэта на сабе. І мяркуючы па тым, што ты чытаеш гэты артыкул, у яго атрымалася. А мяркуючы па тым, што на здачу тэксту ў яго сышло паўгода, гэта было насамрэч цяжка.

Уступ, або Курс этылавай інтаксікацыі

Калі я даведаўся, што паеду ў вясновы тур з «Петлей Пристрастия», зразумеў, што мне трэба сур'ёзна падрыхтавацца. І я не пра збор чамадана і афармленне дакументаў. Карацей, перад ад'ездам у тур я запіў на тыдзень. Трэба было тэрмінова натрэніраваць арганізм: павысіць узровень талерантнасці да алкаголю і пазбавіцца ад пахмелля – я ж ведаў, з кім еду! Зрабіць гэта можна было толькі шляхам такога вось кароткага запою.

Вядома ж, творчасць «Петли» нашмат шырэйшая, чым проста песні пра бухло. Але ў той момант я разважаў так: «Гэтыя мужыкі напісалі “ТЭЦ” і “Я и Алкоголь” – яны дакладна ведаюць, пра што гавораць! Я не хачу ўпасці тварам у бруд перад імі на першай жа запраўцы. І ў прамым, і ў пераносным сэнсе».

Спачатку ўсё ішло някепска. Я ставіўся да свайго кароткага курсу этылавай інтаксікацыі як да сур'ёзнай, неабходнай працэдуры і выконваў дазоўку. Але потым нешта пайшло не так і па крыху ўжо не атрымлівалася. Затое мы з сябрамі змаглі цалкам перажыць атмасферу ўсіх чатырох альбомаў гурта. Яны выявіліся выдатным саўндтрэкам да нашых алкасеансаў.

«Калі ты асабіста знаёмішся са сваімі кумірамі, некаторы час сыходзіць на ўсведамленне таго, што яны жывыя і размаўляюць»

Задачу ўскладняў яшчэ і той факт, што «Петля» – адзін з маіх самых любімых рускамоўных гуртоў. А калі ты асабіста знаёмішся са сваімі кумірамі, некаторы час сыходзіць на ўсведамленне таго, што яны жывыя і размаўляюць. Гэта не нейкая ненармальная хрэнь з серыі «О божа – сапраўдны Чарапко! А можна цябе за нагу пакратаць?!» – пакінем гэта прыхільніцам Бакея. Але мне дакладна трэба было трохі часу, каб прывыкнуць, што голас з маіх навушнікаў зараз гучыць з рота мужыка насупраць. І ён не разганяе мне пра высокія матэрыі, а пытаецца нешта накшталт: «А дзе тут можна пассаць?»

Уласна, алкаголь павінен быў вырашыць і гэтую праблему: без жалю задушыць ува мне сарамлівую прынцэсу і вызваліць вонкі ўнутранага Іена Кёрціса, з тварам у стылі «мне на ўсе похер, пацаны, – сячэм постпанк». Нешта, дарэчы, мне падказвае, што чувакі з «Петли» самі п'юць з той жа прычыны. Але пра ўсё па парадку. Гэта казачка пра тое, як хлопчык Саша, пяць дарослых п'яных дзяцей і вусаты кіроўца Пеця праехалі разам дзве тысячы кіламетраў у цесным чырвоным фургончыку і не пазабівалі адзін аднаго.

 

 

«Віншую – вы ў “Недарэчных танцах”. Напэўна, пад постпанк у прынцыпе можна выдаваць толькі такія вось канвульсіі»

Гомель, або Самая беларуская музыка

Пачалася наша Адысея ў маім родным Гомелі. Утульны Red Pub, прыкладна сто потных целаў на танцпляцы спаборнічаюць з танцамі Чарапко на сцэне ў недарэчнасці рухаў. Я – адзін з іх. Забаўная штука: спачатку ты глядзіш на ўсе гэтыя сутаргі збоку і злёгку ўсміхаючыся. Потым разумееш, што паводзішся як той чувак з песні «Вечеринка», прапускаеш куфаль піва і ідзеш на танцпол. І тут жа са здзіўленнем заўважаеш, што тузаешся ў абсалютна такім жа прыпадку. Віншую – вы ў «Недарэчных танцах». Напэўна, пад постпанк у прынцыпе можна выдаваць толькі такія вось канвульсіі. Хоць, уласна, якая розніца? Унутры калектыўнага несвядомага, калі цябе рэальна прэ, наогул пляваць, як ты выглядаеш збоку.

– Чаму я слухаю «Петлю»? Чува-а-ак! Гэта са-а-амая беларуская музыка! Яны прама пра нас! Чарапко, ён як... як Муля-я-я-в-і-н...

Гэта быў Саша. Саша слухае «Петлю пристрастия» чатыры гады. На гомельскім канцэрце Саша стаў маім «братаном па слэме». У яго зялёныя валасы і вялікія зрэнкі. Хутчэй за ўсё, Саша быў пад чымсьці: ён увесь час сціскаў рукамі паветра і вельмі доўга спрабаваў мне растлумачыць ментальную сувязь паміж раннімі «Песнярамі» і «Петлей». Часам я нават разумеў, пра што ён, але потым усведамляў, што гэта нейкі прагон, і сувязь абрывалася. У канцы вечара я пазнаёміў Сашу з Іллёй. Саша быў падобны да шчаслівага сабакі, які знайшоў цукровыя костачкі. Хоць ніякая костачка не змясцілася б паміж моцна сціснутымі сківіцамі гэтага накіслочанага сабакі.

– Там такія тэксты... Калі мяне з універа выгналі, я толькі іх і слухала. Ведаеш такую штуку: калі табе хранова, ты слухаеш песні пра чужыя пакуты і табе становіцца лягчэй? Вось у мяне такая фігня была.

А гэта дзяўчынка Каця. З ёй мы пазнаёміліся на курылцы. Каця вучылася ў наргасе. Яе турнулі адтуль паўгода таму за прагулы, і яна вярнулася дадому. Спачатку Каця перажывала, але цяпер усё добра. Цяпер яна б'е татухі і жыве без клопатаў і праблем. Але цыгарэты ўсё роўна чамусьці страляе ў мяне. Каця кажа, што для яе «Петля» стала таблеткай ад дэпрэсіі. А вось яе сяброўцы Насці, па яе словах, «похер» – яна прыйшла «чыста за кампанію». Але ўжо праз дзве песні і пару шотаў Насця будзе тузацца на танцпляцы раз у дзесяць больш актыўна, чым яе сяброўка.

Для кожнага, хто сустрэўся мне ў той вечар, «Петля» была розная. Часам нават кардынальна розная. Хтосьці, як Каця, бачыў у іх рамантычных меланхолікаў. Нехта, наадварот, выходзіў з бара, трымаючыся за нос, з хворай усмешкай, падпаленымі вачамі і крыкам: «Ну нарэшце панкаў нармальных у горад завезлі, е*анарот!» Якая «Петля» насамрэч?

Ды нібы вось яна, сядзіць у грымёрцы пасля канцэрта і качае бутэльку «Джым Біма». Вось басіст Цімафей, трымаючы ў адной руцэ шклянку, прамаўляе тост. Нешта ў духу: «Добра адыгралі і нібы не здохлі». Вось Ілля штурхае павучальны спіч на тэму «згубнага ўздзеяння цыкладолу на малады і яшчэ нядужы арганізм». Вось гітарыст і па сумяшчальніцтве менеджар гурта Ваня, з якім бліжэйшыя два дні мы правядзем на суседніх крэслах у бясконцых размовах пра музло і футбол, спрабуе нешта растлумачыць усім з нагоды начоўкі. Яшчэ ёсць Дзіма і Лёша, але яны цяпер занятыя: забіраюць інструменты са сцэны. Таксама выдатныя мужыкі: першы выкладае ў паловы маіх знаёмых гітарыстаў, другі працуе ў фондзе, які дапамагае дзецям-беспрытульнікам. Вось табе і рокстар-лайф.

Раззнаёміліся і адзначылі – можна лічыць, што тур для мяне пачаўся. Заўтра ў дзевяць раніцы стартуем у Кіеў. Пацаны – каб адыграць канцэрт, я – каб усё гэта захаваць і адказаць на пытанне: што ж яны ўсё ж такі такое і з чым іх ядуць.

 

 

Дарога на Кіеў, або «Не чапай валасы!»

Ранішняе сонца ўдарыла па вачах скрозь лабавое шкло нашага «броніка». Сон адбіла намёртва. Па розныя бакі дарогі мільгалі білборды з агіднай сацыяльнай рэкламай, а стан асфальту станавіўся ўсё горш і горш – значыць, мы пад'язджаем да ўкраінскай мяжы. Калені апякала паўпустая бутэлька ўжо амаль кіпячонага каньяку «Слёзы лазы». Шыкоўная назва, «Крышталь»! Гэта ж колькі жартаў пра Юрку прыдумаць можна!

– Дай-ка гэта сюды ...

З-за сядзення вылезла рука Іллі і сцягнула ў мяне «Лазу». Там, ззаду, хлопцы абмяркоўвалі новы альбом. Быццам бы казалі нешта пра восень, але паліць нічога не буду. Чарапко паабяцаў, што ў выпадку чаго знойдзе мяне і закапае. Чалавеку, які так пераканаўча грае ў кіно фрыцаў, міжволі пачынаеш верыць.

– Ваня, а доўга ў вас наогул песні пішуцца?

– Так, звычайна доўга. Ілля тэксты перапісвае разоў дзесяць, мы з хлопцамі падбіраем гук, вымучваем адэкватную аранжыроўку і ўсё такое. У нас у гурце ж, здаецца, дэмакратыя. Праца сканчаецца толькі тады, калі кожны цалкам задаволены сваёй партыяй, усё ідэальна склеілася і мы прыйшлі да нейкага кансэнсусу.

– Ого! Так можна і паўгода з адным трэкам правазіцца.

– Бывае і так. Звычайна па пары месяцаў на песню трацім. Бываюць і выключэнні – «Груз» вось прам як з гарматы вылецеў. Нават не кіравалі нічога асоба. Ай, Ілля, ды не чапай валасы, бл*ць! Ты ж ведаеш, я гэта не люблю!

 

«Для кожнага, хто сустрэўся мне ў той вечар, “Петля” была розная. Часам нават кардынальна розная»

 

Захмялелы фрыц вераломна перапыніў нашу размову, і без абвяшчэння вайны пачаў рабіць Вані «вожыка». Не ведаю, ці ёсць у гэтага афіцыйная назва, але ў маім двары працэс пачэсвання чужога чэрапа кулаком называлі менавіта так. У той момант, калі «вожык» быў папулярны ў нашых колах, нам было гадоў па дванаццаць. Ды і фраза «Не чапай валасы» прыляцела флэшбэкам прыкладна з той жа пары. Цікавая карціна атрымліваецца: перада мной фігачаць два амаль саракагадовых мужыка, а я чамусьці бачу ў іх дваровых хлапчукоў.

Ёсць тэорыя, што ўнутраны ўзрост музыкі навечна фіксуецца на адзнацы, калі ён пачаў даваць канцэрты. Вось выпусціў ты альбом у 21, паехаў у тур – усё, лічы ў крыягенную камеру трапіў. Нават калі табе будзе 60, унутры ты назаўжды застанешся тым дробным з гітарай. Раней пацвярджэннем гэтай тэорыі для мяне быў Ігі Поп. Дзядуля працягвае ва ўсю куралесіць і скакаць па сцэне без майкі больш за многіх рок-саплякоў, хоць яго фэйс ужо гадоў дзесяць як нагадвае чарнасліў, а абвіслыя цыцкі падобныя да вачэй сумнага сабакі. Але яму наогул пляваць – нядаўна зноў у залу скокнуў. Мяркуючы па ўсім, тая ж будучыня чакае і мужыкоў з «Петли». Так што Чарапко дарма перажываў так з нагоды ўзросту на першым альбоме. «Люк для выхаду да юнацтва» заўсёды ў іх унутры, і «грымны ў кустах барабан» выдатна спраўляецца са сваёй задачай.

Ваня нарэшце адбіўся ад Іллі. Я пераказаў яму свае думкі на гэты конт. Ён ухвальна заківаў.

– Ну а ты як думаў? Вось мне калі за трыццон пераваліла – думаеш, я неяк памяняўся? Ды ні храна! У галаве мне ўсё яшчэ гадоў дваццаць, не болей. Узрост адчуваецца хіба што целам. Пахмелле мацней стала, напрыклад. І гэта – не пачынай паліць лепш. З гадамі гэта ў такі пі*дзец ператвараецца. У мяне зараз па два пачкі ў дзень сыходзіць.

Стаім на мяжы ўжо добрыя дзве гадзіны. «Слёз лазы» застаецца ўсё менш, але рабіць усё роўна няма чаго. Загаварылі пра музыку. Я пачаў камплексаваць. Кожная мая спроба чымсьці здзівіць рабят абломваецца на корані.

Загаворым пра нейкіх цвярскіх гранжараў «Пионерлагерь Пыльная Радуга» – Ваня прывозіў іх у Менск са сваім канцэртным агенцтвам. Заікнуся пра ска-панк – Ваня дастае запальнічку з лагатыпам Mighty Mighty Bosstones і заяўляе, што быў на іх канцэрце, і наогул, гэта яго самы любімы гурт на свеце. Я пакрыўджана адварочваюся і спрабую заснуць.

 

 

«Ёсць тэорыя, што ўнутраны ўзрост музыкі навечна фіксуецца на адзнацы, калі ён пачаў даваць канцэрты»

Кіеў, або «Спякотна, потна, балюча»

Звонкі перастук пустых бутэлек на падлозе перапыніў мой сон. «Прыехалі, алкаголікі! Выгружаемся», – скамандаваў кіроўца Пеця. Я схапіў заплечнік, выскачыў з буса і агледзеўся. Мы былі ў апраметным «нідзе»: з усіх бакоў лес і стромкія абрывы, і толькі рэдкія моднікі, якія прыйшлі на кірмашу вінілу, што ладзіўся дзесьці непадалёк, выдавалі цэнтр Кіева.

Паколькі я добраахвотна здаўся пацанам у рабства на бліжэйшыя некалькі дзён, мне трэба было быць іх кішэнным Санча Панса: дапамагаць насіць інструменты, не блытацца пад нагамі, часам распавядаць анекдоты і бегаць па гарэлку. У прынцыпе, такі стан рэчаў мяне больш чым задавальняў. Узялі – панеслі!

– Нарэшце прыехалі! Рады вас бачыць, мужыкі!

Ля ўвахода ў клуб нас ужо чакалі. Ну як «нас» – я і Пеця дакладна ні пры чым, а вось астатніх насельнікаў бусіка цёпла і па-душэўнаму павітаў натоўп старых фанатаў. Настолькі старых, што ў нейкі момант усе ў адзін голас сталі ўспамінаць самы першы кіеўскі гіг «Петли» «ў нейкім склепе на сто чалавек». Адзін хлопец, акунуўшыся ў гэтыя флэшбэкі, нават пачаў інстынктыўна мацаць правую скулу. Кажа, па ёй тады няблага прыляцела ў слэме.

– Слухай, гэта было пекла. Спякотна, потна, балюча – а*уенна! Прыйшлі толькі самыя трушныя фанаты, таму што ў той момант ва Украіне пра «Петлю» амаль ніхто не ведаў. Але тыя, хто ведаў, былі лютыя!

Мы з хлопцамі сталі падымацца ў клуб, а Іллю ўсё ніяк не адпускалі прыхільнікі, працягваючы захоплена балбатаць з ім пра ўсё і ні пра што адначасова. Бубнач Лёша адказаў, што гэта цалкам звычайная практыка:

– З-за спецыфікі нашых песень людзі часта бачаць у Чарапко псіхолага і пры сустрэчы пачынаюць вывальваць на яго свае праблемы. Ён, бедны, і са сваімі ніяк справіцца не можа, а тут яшчэ чужыя. Добра, пойдзем у грымёрку, ён хутка падыдзе.

Клуб, у якім вечарам наканавана сыграць пацанам, выклікаў у мяне татальны разрыў шаблону. Для мяне было неверагодна дзіўна, што гурт, здольны, не асабліва напружваючыся, сабраць у Менску поўны Re:public, зараз будзе граць у памяшканні памерам з гарышча майго лецішча. Прычым і антураж быў адпаведным, камерна-дачным: столь у грымёрцы абабіта нейкім матрацам, а функцыю дзверы ў туалет выконваў беражліва прыкручаны ліст фанеры. Я ўсё ніяк не мог пазбыцца адчування, што зараз сюды зойдзе мой дзед, павесіць сушыцца свае трусы на вяровачку і налье ўсім па чарцы вішнёвай наліўкі. У прынцыпе, так у выніку і адбылося, толькі функцыю дзеда выканаў Цімафей, а замест наліўкі ў нас была апошняя бутэлька наплаканага Лазой каньяку.

– Насамрэч сама наяўнасць прыбіральні ў грымёрцы – гэта ўжо вялікае дасягненне. Мы ў такіх месцах выступалі, што ў параўнанні з імі ў нас сёння прам-такі шыкоўныя апартаменты.

– Вань, а як так атрымліваецца, што за межамі Менска вы ўсё яшчэ граеце ў такіх вось залах на дзвесце чалавек?

– А гэта, напэўна, праклён «Петли»: нас усе ведаюць, але на нас не ходзяць. На Last FM у нас больш за мільён праслухоўванняў, напрыклад, англійскія журналісты пішуць, што мы тыпу сапраўдны «трушны постпанк», а на канцэрты па-за Менскам збіраюцца чалавек 150-300. Магчыма, гэта звязана з асаблівасцямі нашай аўдыторыі. Яна ў нас у большасці сваёй – інтраверты, якія аддаюць перавагу праслухоўванню альбомаў дома пад пледам усялякім культурна-масавым мерапрыемствам.

Роўна на словах пра тое, што «Петлю» ведаюць усе, мне напісала дзяўчына Славы КПСС і папрасіла перадаць хлопцам рэспект за песню «Всем доволен». Аказваецца, яны з Гнойным таксама трошачкі фанаты. Так што тут Ваня нават не прыхлусіць для прыгожага слоўца.

– Хто-хто? Гнойны? О, яму таксама прывітанне!

 

 

«Я ж не паэт – я акцёр. Але я адчуваю, калі напісаў нешта добрае»

Адбіўшыся ад фанатаў, злёгку п'яненькі Чарапко прыкметна ажывіўся. У нашай дачнай грымёрцы панавала атмасфера перадканцэртнага кіпішу. Цімафей нацягваў на сябе «канцэртныя трусяляндры», Ваня курыў нават больш, чым звычайна, а апошнія стратэгічныя запасы «Слёз лазы» былі аддадзены мне на захоўванне. Я не вельмі добра спраўляўся з гэтай задачай і актыўна падпіваў рэшткі. Настолькі актыўна, што ў нейкі момант адчуў сябе досыць крутым, каб загаварыць з Чарапко пра тэксты:

– Ілля, Ваня мне тут казаў, што ты тэксты перапісваеш па дзесяць разоў. А не баішся ў пагоні за ідэалам страціць першапачатковую, жывую эмоцыю? Кажуць, што «ТЭЦ» і той жа «Груз» вы наогул амаль не правілі, і атрымалася прама ў самы нерв.

– Так, у мяне часам на адну песню адразу па некалькі варыянтаў тэксту выходзіць, і парой яны нават зусім не перасякаюцца па задумцы. Даходзіць да смешнага: часам на канцэртах ці на рэпетыцыях пачынаю не той варыянт спяваць. Але мне здаецца, я ўсё правільна раблю. Я ж не паэт – я акцёр. Але я адчуваю, калі напісаў нешта добрае. А тыя варыянты, павер, ты б не захацеў пачуць.

«У галаве мне ўсё яшчэ гадоў дваццаць, не болей»

– У мяне, напрыклад, заўсёды было пытанне з нагоды трэка «Киберпанк». Мне здаецца, там прыпеў і куплеты як быццам з розных песень наогул узятыя. Можа, я чагосьці не ўдупляю...

– Гэта таму што мы ў «Кіберпанку» злёгку з аранжыроўкай налажалі. І наогул там першапачаткова прыпеў павінен быў цэлы хор гарлапаніць – гэтая песня задумвалася як гімн рабоў. Але атрымалася, што атрымалася. Хоць, па-мойму, усё роўна прыкольна выйшла.

– Цяпер больш зразумела. Слухай, на тэму акцёрства, раз ты закрануў ужо, – я ніколі не быў на тваіх спектаклях, але хачу схадзіць. Скажы, чаго мне чакаць? Каго ты звычайна гуляеш?

– О, у мяне розныя ролі бываюць. Нядаўна вось будыста-гомасэксуаліста граў, прыкінь?

– Ого. Упішы мяне як-небудзь, калі ласка, я абавязаны гэта бачыць.

– Ды без праблем наогул! Слухай, наконт артыкула: я хачу, каб ты перадаў адну вельмі важную ідэю. Мы ўсе розныя, але мы чамусьці ўсё яшчэ разам. Ну ты ж бачыў: мы пакуль ехалі, ужо сто разоў палаяцца і памірыцца паспелі. У Вані агенцтва канцэртнае, Лёша наогул дзецьмі сваімі ў фондзе дабрачынным заняты – усе пры справах і ўсе пра сваё. Але мы па-ранейшаму граем, і гэта наогул дзіўна. У гэтым уся «Петля».

 

 

«З-за спецыфікі нашых песень людзі часта бачаць у Чарапко псіхолага і пры сустрэчы пачынаюць вывальваць на яго свае праблемы»

«Иллюзия» і «слэм-маманя»

Хлопцы пайшлі на сцэну, а я стаў назіраць за імі праз маленькае акно, якое выходзіць з грымёркі ў залу. Першапачаткова яно было створана, каб бесперабойна забяспечваць артыстаў бухлом прама з бара, – усё для людзей, як той казаў. Але ў мяне ў бутэльцы засталося яшчэ трохі Юркавых слёз, таму я выкарыстаў яго выключна як тэлевізар. Па адзінаму каналу ў прамым эфіры паказвалі танцпол, які паступова напаўняўся, усё больш і больш упэўненыя постпанк-курчы фанатаў, зрэдку мільгаў кавалачак паголенай «Чарапкушкі». Прыкладна на трэцім трэку я ўсё ж такі не вытрымаў, ляпнуў залпам рэшткі каньяку і выбег вонкі.

– Гэтую песню многія, на наша здзіўленне, лічаць неафіцыйным гімнам Беларусі. Што ж – у цэлым, мы зусім не супраць.

Пацаны зайгралі «Иллюзию». Па мне, неафіцыйных «пятлёўскім» гімнам Беларусі з'яўляецца «Груз» – падпісаў бы не гледзячы любую петыцыю на гэты конт. Але ў маім тагачасным стане ўжо было няважна, пад якія гімны танцаваць. Ад сафітаў слязіліся п'яныя вочы, людзі на танцполе бязладна скакалі, як блохі ў слоіку. Той факт, што нас, блох, было не так шмат, толькі збліжаў. Было адчуванне, што залётных наведвальнікаў на чардачку сёння няма – усе свае і ўсе ўсякаюць. А значыць, няма сэнсу неяк штучна абмяжоўваць «недарэчныя танцы».

Адзін з самых дзіўных персанажаў вечара – жанчына гадоў пяцідзесяці, якая ўвесь канцэрт без намёку на стомленасць раздавала агню, стоячы прама перада мной. За час выступу яна паспела дыхтоўна так адтаптаць мне ногі і пару разоў смачна заехаць па рэбрах паленай сумачкай «Луі Вітон», але зла я на яе не трымаў. Наадварот – было нейкае духоўнае яднанне, перадача вопыту. Нават неяк няёмка ад яе адставаць. Так у мяне знянацку, у дадатак да гомельскага «братана па слэме», з'явілася яшчэ і кіеўская «слэм-маманя». І паверце – маманя паліла напалмам так, быццам ёй кіраваў школьнік на японскім дэнс-сімулятары. Але насамрэч намі ўсімі кіравала «Иллюзия».

Не памятаю, якім хрэнам дайшоў да аўтобуса і заснуў у позе эмбрыёна на пярэднім сядзенні. Не разумею, як не памёр ад колькасці выпітага пасля канцэрта хатняга віна, прынесенага кімсьці з фанатаў. Усё гэта «Иллюзия». Дакладна было вядома толькі тое, што заўтра будзе балюча. Але пакуль я засынаў з блажэннай усмешкай на жудасна нязручным сядзенні, прыціскаючы адтаптаныя ногі да адбітых рэбраў. А тым часам Пеця ўжо вёз нашу калясніцу ў Магілёў.

 

 

Магілёў, або «Мы дзе наогул? І хто?»

Калі вы думаеце, што тур – гэта адна вялікая і вясёлая п’янка на колах, то ў вас відавочна MTV галаўнога мозгу. У рэчаіснасці ўсё выглядае куды празаічней. Вядома, пэўны алкаўгар і «ракінрол» у гэтай справе прысутнічаюць, але ў цэлым працэс гастроляў можна апісаць так: «Нас закінулі ў пральную машыну са смеццем і пахмеллем, націснулі на адціск і не выпускалі два тыдні».

Нашы пакатушкі з «Петлей» доўжыліся ўсяго тры дні – нават не тур, а так, яго дэма-версія. Але да трэцяга горада я паспеў цалкам усвядоміць, што ўсе гэтыя вясёлыя поп-панк-кліпы і туравыя дзённікі, нарэзаныя з лепшых момантаў, – на*балава чыстай вады.

Ранняй раніцай наш бусік спыніўся на адной з вуліц Магілёва. Пеця ўпаў на руль і амаль імгненна заснуў. Аднекуль з задніх шэрагаў пачулася ціхае, прарэзвальнае «пі*дзец». Больш лаканічна апісаць стан насельнікаў аўтобуса было складана. Я паспрабаваў падняць галаву. Вельмі дарма. Паспрабаваў вярнуцца назад у стан «балюча, але не хочацца ванітаваць», але дзверцы былі ўжо зачыненыя.

«Спякотна, потна, балюча – а*уенна!»

– Мы... Дзе наогул? І... Куды цяпер?

– І хто мы?

Пачуўся той жа самы «голас-пі*дзец» з канца салона.

– Мы зараз едзем на здымную кватэру. Памыцца, пагаліцца, пахмяліцца і потым адразу ў клуб, – злёгку закатавана прахрыпеў Ваня.

– Амінь…

Наступная пара гадзін была класічным пахмельным «Уокін Дэдам» – апісваць іх падрабязна не мае ніякага сэнсу. Мы практычна моўчкі засяліліся ў кватэру, вельмі стомлена і лена спрабавалі давесці гаспадыні, што нічога не разаб'ем і не пакрадзем і раніцай нас тут ужо не будзе. На аўтамаце зганялі ў краму па вогненную ваду і закускі. Ваня яшчэ паспеў узяць пакецік «Віскаса» для дваровага ката, якога прыкмеціў пару хвілін таму недалёка ад дома. А кажуць, што ў постпанкаў душы няма.

На кватэры кампанія падзялілася на дзве чаргі: у душ і да чарак. Перыядычна склад чэргаў мяняўся. І толькі калі ўсе пацыенты адстаялі абедзве з іх, наступіў момант вялікай асалоды. Чыстыя ментальна і фізічна, мы ўпершыню за тры дні па-сапраўднаму знайшлі з хлопцамі агульную мову. Я раптам глянуў на «Петлю» не як на любімы гурт, а як на кампанію п'яных сяброў на ўпісцы. І са здзіўленнем заўважыў, што ніякай розніцы і не відаць.

 

 

Нават гэты спецыфічны гумар, які, па прызнанні Ванькі, з'яўляецца асновай джэнтльменскага набору ў турах, быў вельмі ўжо знаёмым. Спектр пытанняў, якія абмяркоўваюцца намі, раптам пашырыўся. Вось мы п'ем за паміраючы, але пакуль не канчаткова спачылы беларускі рок:

– Ну а што тут сказаць: ёсць Brutto і ёсць усе астатнія. Вось колькі нашых гуртоў зараз могуць сабраць гэты няшчасны Re:Public? Мы ды Nizkiz – і гэта зусім сумна, вядома. А з абласнымі гарадамі ўсё яшчэ горш. Бачыў афішы Вольскага сёння ў горадзе? Збірае максімум 300 чалавек у рэгіёнах, а гэта заслужаны дзядуля, між іншым. Добра, вып'ем за тое, што беларускае музло хоць бы яшчэ не канчаткова загнулася – і на тым дзякуй!

Вось мы спрачаемся з Чарапко пра кнігі:

– Пялевін круты, згодны. S.N.U.F.F. яго – вельмі за*біся, калі з апошняга. Ён, вядома, занадта з’едлівы стаў з узростам, але гэта Пялевін – яму можна ўжо што заўгодна. А Сарокіна ты чытаў? У-у-у, гэта не справа... Так, давайце вып'ем за тое, каб Саня прачытаў Сарокіна!

«Адзін з самых дзіўных персанажаў вечара – жанчына гадоў пяцідзесяці, якая ўвесь канцэрт без намёку на стомленасць раздавала агню, стоячы прама перада мной»

А вось мы ўжо курым на балконе і абмяркоўваем, як анальны сэкс раптам можа выратаваць адносіны. Але з гэтага маналогу я, мабыць, нічога паліць не буду – так, зраблю пазнаку на палях, для асабістага карыстання. Вось вам лепш слёзатачывы спіч Вані пра каханне:

– Каханне – гэта калі ты прачынаешся з чалавекам, а ў яе гэта класічны ранiшнi водар, а-ля «кошка здохла, хвост аблез». А табе наогул пляваць – ты хочаш яе пацалаваць, і цябе нічога не хвалюе больш. Гэта нешта такое беззапаветнае, разумееш. Калі табе нават недахопы ў чалавеку падабаюцца.

– «Я памятаю ўсе твае трэшчынкі, ага-ага», як той казаў.

– Вось так! Вып'ем, карацей, за... за трэшчынкі!

Яшчэ праз парачку такіх тостаў мы хапаемся за інструменты і выязджаем у клуб. Там, у грымёрцы магілёўскай «Кубы», абмеркаваўшы недаабмеркаванае і дапіўшы недапітае, у парыве п'янай сентыментальнасці ладзім групавыя абдыманкі. Мужыкі ўрачыста аб'явілі мне, што я нармальны пацан, і трэба было мяне яшчэ раней добранька набрыняць. Да гэтага моманту мая сарамлівая прынцэса была канчаткова задушана і затаптана ў гразі, а за штурвал стаў Йен Кёрціс. Ён прыйшоў па алкаголь і каб разбіць маю галаву ў слэме. І з алкаголем яму, у прынцыпе, ужо можна было б прытармазіць.

 

 

Хлопцы пайшлі на саўндчэк, але адзін у грымёрцы я заставаўся зусім нядоўга. Амаль адразу ж у яе зазірнуў Рома Жыгараў з Akute са сваім сябрам і бутэлькай рому. Прыемны нечаканчык – ідзем знаёміцца.

– Рома, дзякую за шчаслівае дзяцінства! Пад «Кроў бы вада» на спатканні хадзіў у адзінаццатым класе – такая настальгія!

– Ха-ха! Ды няма за што... Аж збянтэжыў.

– Чуў ваш новы сінгл – вы прам Depeche Mode беларускімі надумалі стаць?

– Ну не тое каб прам... Але электронікі на новым альбоме будзе відавочна пабольш, калі ты пра гэта.

«Калі вы думаеце, што тур – гэта адна вялікая і вясёлая п’янка на колах, то ў вас відавочна MTV галаўнога мозгу»

– Вы сёння проста ў госці прыйшлі? Гэта ўвогуле частая практыка ў беларускім року – упісваць на свае канцэрты?

– Так, падтрымаць хлопцаў прыйшлі. У нас даволі дружнае кам'юніці насамрэч, стараемся падтрымліваць адзін аднаго па магчымасці. Цяпер яшчэ магілёўская флэйва падцягнецца – Саша з Nizkiz прыйдзе. У яго дзень нараджэння сёння, дарэчы. Будзеш бухаць? У нас ёсць тут з сабой трошкі.

– Пытаеш!

Прыкладна праз гадзіну ў грымёрцы было ўжо не праціснуцца. «Петля» ў поўным складзе вярнулася з саўндчэку і жавала прынесеную арганізатарамі піцу ў кампаніі сваіх шматлікіх магілёўскіх сяброў. Прыйшоў Саша Ільін з Nizkiz – усё неадкладна павіншавалі яго з «вылупленнем» і запрасілі за стол, дзе праходзілі неадкладныя хмельныя рок-нарады. Сёння на парадку дня тэма: «Міхалок – гаўно ці не?» Вырашылі, што ўсё яшчэ не гаўно, але ёсць некаторыя нюансы.

 

 

«На кватэры кампанія падзялілася на дзве чаргі: у душ і да чарак. Перыядычна склад чэргаў мяняўся»

Фінальны акорд, або Як заснуць пасярод канцэрта і згубіць гурт

Калі ўвесь гэты натоўп перамясціўся на танцпол, а «Петля» нарэшце залезла на сцэну, настрой быў «ракінрольней» няма куды. Так як трэці дзень запар мае ногі паўтаралі адны і тыя ж фізічныя практыкаванні, плюс «слэм-маманя» ў прамым сэнсе слова пакінула на іх свой глыбокі адбітак, боль быў неверагодны. Але пад «Груз» стаяць на месцы проста немагчыма. Да таго ж грымаса «танцаў праз боль» выдатна ўпісвалася ў канву трэка.

Мае новыя магілёўскія сябры раздзіралі мяне паміж танцпляцам і барам з таннымі кактэйлямі на другім паверсе. Для кожнай порцыі гаручага кожны раз трэба было пераадольваць вельмі немаленькую і не эрганамічную драўляную лесвіцу, таму кожны раз на фінішы майго забегу я літаральна фізічна адчуваў, што заслужыў гэтае бухло. Тым часам нават мой унутраны Іен Кёрціс пачаў татальна а*уеваць ад такіх подзвігаў і адкрыта даў заднюю.

Да канца сэту застаецца літаральна пяць песень, я ледзь стаю на нагах, але працягваю тузацца ў такт, каб не страціць тонус. Здаецца, які там тонус ужо, шчыра кажучы. Больш нагадвае сітуацыю, калі цяжка параненаму салдату не даюць заснуць, каб ён не памёр.

У нейкі момант чувак у стане, прыкладна падобным да майго, вырашае, што скокнуць у натоўп са сцэны вышынёй у паўметра максімум – выдатная ідэя. З крыкамі «Не-не-не!», якія былі цалкам заглушаныя ровам гітар, усе яго знаёмыя накіраваліся пад сцэну, каб хоць неяк змякчыць палёт на голую кафлю.

На жаль, я міжволі апынуўся на шляху гэтага прапітага метэарыта. Не скажу, што прыняў увесь удар на сябе, але асколкам мяне сапраўды зачапіла. Прычым прама па тых жа рэбрах, куды ўчора прыляцела паленым «Луі Вітонам» мамані.

Табло скрукавалася яшчэ мацней. «Зараз аддыхаюся і пайду назад!» – з гэтай наіўнай думкай я знайшоў вольны столік побач з танцполам і... заснуў прама пад велізарнай калонкай, адкуль валіў чарговы трэк. Здаецца, сон па тры з паловай гадзіны і алкамарафоны – гэта навыкі жыцця рок-зоркі, якія не возьмеш з наскоку. Тут патрэбныя сур'ёзныя трэніроўкі, тыдня на такое дакладна не хопіць.

Прачнуўся я ў абсалютна пустым клубе. Святло выключана, апаратура сабрана, прыбіральніцы мыюць танцпол. Пару секунд афігеваю, б'ю сябе па шчоках і хутка, наколькі дазваляюць хворыя ногі, бягу ў грымёрку на другі паверх. Там пуста – ні рэчаў, ні «Петли».

– А вашы музыкі сышлі ўжо!

– А... Куды?

– Ды чорт іх ведае – я ж за імі не сачу!

Сваімі словамі прыбіральшчыца канчаткова загнала мяне ў тупік. Я падумаў: «Не, ну калі яны кінулі мяне ў Магілёве – гэта пацешна і ўвогуле заслужана. Будзе ведаць, як на канцэртах засыпаць. Але маглі б хоць заплечнік пакінуць – там жа гаманец! Як цяпер дадому дабірацца?»

Глыбока ўдыхнуўшы і выдыхнуўшы трохдзённым перагарам, я паспрабаваў сканцэнтравацца і думаць лагічна. «Не – яны не маглі мяне кінуць. Яны ж зайкі. О, на першым паверсе побач з клубам ёсць крафтавы бар. “Петля” не была б “Петлей”, калі б не... Зараз праверым!»

Вуаля – што і патрабавалася даказаць! Я занадта добра ведаю гэты гурт.

– Саня-я-я! Мы думалі, што ты памёр! Вось твой заплечнік. Усё нармальна?

– Фух... Так... Так, усё нармальна!

Хтосьці працягнуў мне адкрытую бутэльку «Кароны экстра», і роўна ў гэты момант я зразумеў, што хачу пакатацца з хлопцамі яшчэ мінімум тыдзень. Менавіта цяпер, калі працэс прыціркі амаль завершаны, павінен пачацца сапраўдны экшн.

– Пеця, можа, ну яго, гэты Менск? Ёсць жа Бранск, Калуга, Ліпецк – давайце працягваць! Я вам такі гонза-баёпік напішу – круцей за «Анёлаў Пекла» Хантэра Томпсана. Ну куды? Ну які аўтобус? У сэнсе дадому? Я, вядома, разумею, праца там, усе справы, але... Ай, ну вас! Старыя вы! У сэнсе крутыя, усе нармуль, што б я без вас рабіў – але дзе рок-н-рол? Га?

Пакуль я ў амаль непрытомнасці размаўляў з кімсьці ў сваёй галаве, наш зноў поўны храпакамі-абертонамі бусік ужо нёсся на ўсіх парах у напрамку Менска.

 

Фота: palasatka