Магілёў – рок-сталіца Беларусі

 Эксперты пра музычную сцэну Магілёва: 

Рома Жыгараў

бас-гітарыст і аўтар песень гурта Akute

– Магілёў па праве носіць тытул рок-сталіцы: так атрымлівалася, што які-небудзь старэйшы брат твайго другана абавязкова ведаў якога-небудзь дзіўнага чувака з 90-х, які быў якім-небудзь крутых рокерам. Неяк так складвалася, што з'яўляліся канкрэтныя асобы з вялікай літары «А», якія маглі даводзіць справу да нейкага сур'ёзнага выніку, не спыняючыся на выступах у лакальных барах. Такія справы не толькі з рок-музыкай: тут была і наймагутнейшая хардкор-тусоўка, былі і рэперы, якія зараз вельмі папулярныя, – усё рухалася ў розных напрамках. Усё заключалася ў сіле асобы – Андрэй Мажара, Віталь Шум, Юрый Альбертавіч Раманаў і Клайд Эрман рухалі магілёўскую музычную тусоўку.

Калі казаць пра 2018 год, то прывяду просты прыклад: Akute рэпеціруюць перыядычна – у нас няма нейкага пастаяннага часу рэпетыцый, і мы рэпаем тады, калі нам трэба. І я магу сказаць, што часам мы не можам улезці на студыю, таму што яна «забітая» той самай шпаной, якая рана ці позна кагосьці сатрэ з твару Зямлі.

Дзяніс Васількоў

журналіст

– Калі разглядаць постсавецкі час, то магчымасць прывозіць з-за мяжы музычныя інструменты і ладзіць нейкія канцэрты паслужыла моцным штуршком да развіцця магілёўскай музыкі. Вельмі вялікую ролю адыграла тое, што Магілёў нават з-за эканамічных прычын быў вельмі моцна звязаны з Расіяй: людзі, якія ездзілі на заробкі ў Піцер ці Маскву, аказваліся ў вельмі насычаным асяроддзі, слухалі больш музыкі, але, «надыхаўшыся» гэтым асяроддзем, вярталіся ў Магілёў і спрабавалі рабіць нешта сваё.

Калі ўжо казаць пра наш час, то я лічу, што ў нас недастаткова самой музычнай дзвіжухі – у сезон у нас праходзяць два-тры канцэрты з мясцовымі гуртамі, а гэта ўвогуле нішто. Многія музыкі граюць ва ўмоўных «гаражах», і яны кансервуюцца ў гэтых месцах, але, як мы ведаем, колькасць пераходзіць у якасць, і з велізарнай колькасцю музыкаў, якія мігруюць з аднаго калектыва ў іншы, атрымліваюцца класныя каманды, якія мы зараз маем у Магілёве. Гэта хлопцы, якія выйшлі з «нулявых», – прадукт таго, што нават у «вольны час» гэтай свабоды было мала.

Магчыма, справа ў спецыфіцы Магілёва – у нас дастаткова вузкі спектр забаў, і калі ты ўжо схадзіў ва ўсе магілёўскія кафэ і галерэі, абудзіў у сабе цікавасць да музыкі, табе захочацца граць – ты вырашаеш зрабіць свой круты рок-гурт, прыдумаць свой «Smoke on the water» і зрабіць нешта класнае.

Віталь Шум

лідар творчага аб'яднання «Цэнтр Жывога Рока»

– Наогул моцная музычная сцэна ў Магілёве ўтварылася з-за таго, што ў адной пясочніцы з'явіліся асобы, якія пачалі адзін з адным канкураваць. Гэта як з бард-фестывалямі – усе збіраюцца ў адным месцы, тусяць, нечаму вучацца адно ў аднаго і спаборнічаюць паміж сабой. Я б не сказаў, што гэта нейкі талент, – гэта проста працавітасць і ворыва на працягу многіх гадоў. Груба кажучы, калі ты дзесяць гадоў арэш на гэтай ніве, то ты ў выніку і на інструментах навучышся граць, і песні пісаць.

У Магілёве музыкаў падтрымлівалі дзве арганізацыі: «Наше радио» і «Центр Живого Рока». У «ЦЖР» мы не займаліся камерцыяй, а спрабавалі стварыць ясны музычны мікраклімат  – рабілі «кватэрнікі», праводзілі начныя канцэрты ў школах. Гэтае асяроддзе, якое развівалася вельмі бурна і прагрэсіўна, аказала моцны ўплыў на музыкаў – утварыўся андэграўнд, з якога камусьці ўдалося выйсці на новы ўзровень.

Другая магілёўская кантора, якая падтрымлівае музыкаў, – гэта «Наше радио», былая хваля 98,6. Калі на радыёстанцыях увялі квоту ў 75% беларускай музыкі, працаўнікі «Нашего Радио» не проста ставілі N.R.M., «Краму» і да т.п., а стараліся актываваць магілёўскі хлопцаў – прышчапіць ім гэты фармат, стварыць магілёўскую сцэну і раскруціць новых персанажаў. BEZ.NOT і IOWA – персанажы з гэтай гісторыі.

У нас было шмат умоў для самарэалізацыі і развіцця. Калі ты адзін на вёсцы, ты не развіваешся, а лысееш і пачынаеш співаецца. У Магілёве ж была канкурэнцыя, людзі былі інфікаваныя вірусам творчасці і завязлі ў музыцы з галавой. Нават паўстаў міф пра тое, што Магілёў – гэта рок-сталіца Беларусі. Гэта легенда, але яна разраслася да таго, што гурты тыпу «ПТВП» былі гатовыя прыехаць сюды ледзь не бясплатна, каб пазнаёміцца з мясцовымі музыкамі. Зараз жа ў горадзе няма музычнага асяроддзя – мала хто выходзіць за межы рэпетыцыйных кропак, гурты там нараджаюцца і там жа паміраюць.

Дзяніс Манёнак

гукарэжысёр студыі «Арзамас-16»

– Я б не сказаў, што ў Магілёве шмат экспартнай музыкі, – ёсць каманды, якія знаходзяцца на годным узроўні, але гэта не следства таго, што ў Магілёве моцная музычная тусоўка. Ёсць тры каманды – BEZ.NOT, Akute і Nizkiz, а потым бах – прорва, на дне якой ляжаць кавер-бэнды. Больш нічога ўцямнага няма – усе астатнія гурты знаходзяцца ў нейкім анабіёзе. Думаю, ва ўсіх гарадах Беларусі падобная сітуацыя.

Легенда пра тое, што Магілёў – гэта сталіца рок-музыкі? З такім жа поспехам можна заявіць пра тое, што Менск – гэта сталіца фістынгу, але гэта не значыць, што гэта праўда. Гэта проста чыёсьці меркаванне, на яго не трэба абапірацца. Зараз рок-музыка наогул не папулярная, а іншай музыкі ў Магілёве банальна няма.

Сяргей Кульша

бас-гітарыст гурта NIZKIZ

– Музычны варушняк у Магілёве быў у канцы 2000-х, а цяпер у нас спад. Тады было модна граць гітарную музыку, а цяпер усе перакінуліся ў хіп-хоп і нават музыку робяць у сябе дома. Раней жа моладзь актыўна рэпетавала на рэпетыцыйных кропках, стварала гурты і давала канцэрты.

Зараз у Магілёве няма пляцовак, на якіх маладыя каманды маглі б пра сябе заявіць, а раней быў той жа «Второй эшелон» – фестываль, які «ЦЖР» арганізоўваў для калектываў-пачаткоўцаў. Фестываль быў настолькі папулярны, што моладзь спецыяльна збіралася ў групы для таго, каб на ім выступіць, – такая дзвіжуха была.

Поспеху тут дабіваецца той, хто не забівае на музыку. Я на сваёй рэпетыцыйнай базе гадоў дзесяць знаходжуся, і я проста назіраю, як некаторыя калектывы распадаюцца з-за бытавых праблем і банальнай ляноты – таленавітыя людзі не рэалізоўваюць сябе і займаюцца нейкім глупствам.

Галоўная фішка экспартных магілёўскіх бэндаў у тым, што яны ўмеюць працаваць і маюць мэту, да якой упарта рухаюцца. Як тая ж Каця Іванчыкава, вакалістка IOWA, – яна сама з горада Чавусы, але пры гэтым увесь час аўтастопам ездзіла ў Магілёў на рэпетыцыі, а пазней уначы вярталася дадому спынам. Гэта сведчыць аб упартасці і жаданні займацца справай – некаторыя прапускаюць рэпетыцыі, жывучы ў некалькіх кроках ад рэпбазы.