Чаму рэдакцыі не чытаюць прэс-рэлізы?

  Аляксандр Карняйчук, рэдактар 34mag

  Нас часта абвінавачваюць у тым, што мы не чытаем прэс-рэлізаў, ігнаруем усіх, хто піша нам на скрыню, і ўвогуле – «нейкія слоўпокі». Але праўда заключаецца ў тым, што мы, наадварот, з-за сваёй нястрымнай дапытлівасці чытаем кожную абвестку, якую вы нам дасылаеце, нават калі гэта націфікэйшн ад Soundcloud ці філасофскі раман пра маўклівых манашак, якія не закусваюць (усе супадзенні невыпадковыя). Для нас чытво прэс-рэлізаў – гэта як ранішняе эспрэса з круасанам за разваротам Le Figaro: мы ўдумліва паглынаем іх, каб потым з перастрававанага зляпіць нешта адназначна ў нашым стылі.

Калі ты жадаеш ад нас зваротнай рэакцыі, то перад тым, як напісаць нам, пагартай трахец часопіс, зразумей, на што мы хварэем і чым лечымся, што б’е нас у рабро і якія нас кусаюць мухі. А пасля пішы канкрэтную прапанову з ідэямі – мы абавязкова ўключымся ў працэс і народзім нешта фантастычнае. Як тое стварэнне, якое толькі што збегла з рэдакцыі.

  Яся Каралевіч-Картэль, рэдактарка CityDog.by

  Калі на CityDog.by яшчэ не было навінавай рубрыкі, мы, вядома, зусім не чыталі прэс-рэлізаў: тэмы прыдумлялі з таго, як уяўляем (і «счытваем» па аналітыцы) сваіх чытачоў і іх зацікаўленасці, і з таго, што здаецца важным нам. Мы, канешне, перыядычна праглядалі лісты, якія прыходзілі ад піяршчыкаў, але з невялікай цікавасцю: звычайна тыя былі разлічаны на ўсе СМІ адразу і штосьці жыццёва важнае, на нашу думку, часцей за ўсё, не змяшчалі.

Крыху больш за два гады таму мы вырашылі, што мала быць проста часопісам, трэба сачыць за навінамі, і стварылі рубрыку «За дзень».

Увогуле прыйшлося сачыць за навінамі і інфанагодамі, не толькі тымі, што мы адзначылі ў горадзе, на іншых рэсурсах ці ў сацыяльных сетках, але і па прэс-рэлізах, што прыходзяць на пошту. Тут высветлілася цікавае: не ўсе адпраўнікі прэс-рэлізаў думаюць пра тое, хто і ў якіх абставінах іх атрымае.

Нам і праўда дагэтуль прыходзіць шмат лістоў з загалоўкам «Прэс-рэліз» і дадаткам, названым «Прэс-рэліз», – нават пры вялікім жаданні і звышкаштоўнай інфармацыі яго будзе немагчыма знайсці ў рэдакцыйнай пошце. Многія прэс-рэлізы бываюць занадта доўгімі і мудрагелістымі – у сітуацыі, калі ў цябе абмежаваны часавы рэсурс, ты хутчэй не дачытаеш трэці абзац, чым знойдзеш каштоўную навіну ў пятым.

Даволі часта мы атрымліваем прэс-рэлізы, прысвечаныя не таму, пра што неабходна ведаць вялікай колькасці людзей, а таму, чым кампанія ганарыцца ці чым хоча даць справаздачу ўласнаму кіраўніцтву. Такія прэс-рэлізы мы таксама прапускаем. Нам здаецца, што мала цікавага ў тым, якую ўзнагароду хто атрымаў і якіх прагнозных паказчыкаў дамогся.

Тут можна было б адказаць на пытанне, што будзе для нас навіной, але я хутчэй скажу, што ў цэлым кароткія і змястоўныя прэс-рэлізы важныя, але найбольш рацыянальным спосабам камунікаваць з невялікімі нішавымі выданнямі з’яўляецца ўсё ж прапанова ўнікальных тэм – для кожнай рэдакцыі сваіх.

  Саша Раманава, рэдактарка Kyky.org

  Ніякага граху ў прэс-рэлізе няма. Гэта тэхнічная штуковіна, якая дазваляе журналісту ўдакладніць інфармацыю і не пераблытаць тэрміны, імёны, факты. Крыху засмучае тое, што рэліз атрымліваюць усе СМІ без выключэння, прычым адначасова, і публікуюць аднолькавую інфармацыю з аднолькавымі фармулёўкамі.

Адсюль правіла журналіста: перапісваць рэліз так, каб мама родная не пазнала, і тэлефанаваць па нумарах, пазначаных у дакуменце, у спробе вычапіць дадатковую інфу. Зразумела, што ў дадзеным выпадку мы гаворым пра рэліз падзеі, якая цікавіць цябе і тваю аўдыторыю. І такія рэлізы ёсць. Іх адсоткаў пяць з усяго патоку лістоў з капслокам у тэме паведамлення і дэфініцыямі накшталт «унікальная падзея», «вядомы музыкант рады прадставіць дэбютны альбом» і іншага цемрашальства, якое дасведчаны рэдактар недрыготкай рукой выдаляе да чортавай бабулі.

  Арцём Шрайбман, палітычны аглядальнік TUT.BY

  Я не дачытаю прэс-рэліз, калі ён занадта моцна аддае піярам ад самага пачатку. Чым хутчэй у лісце я бачу, што нейкая фірма ці – у маім выпадку – палітык, партыя хоча прымазацца да грамадска важнай падзеі, каб мы пра яе/яго напісалі, тым менш шанцаў, што я дачытаю.

Бывае шмат літар, даўжэзныя інфармацыйныя прэлюдыі, уводзіны ў курс справы, якія пачынаюцца са слоў «як вы ведаеце...» і далей некалькі абзацаў. Калі я гэта ведаю, то навошта марнаваць наш з вамі час? Калі не, то пераходзьце адразу да справы.

Дачытаць рэліз – гэта яшчэ паўбяды, 90% з прачытаных не чапляюць. Я б прапанаваў такія парады:

Пішыце коратка, па справе, без доўгіх уступаў і дзясяткаў «паважаны» і «прапаную вашай увазе».

Спачатку тое, што павінна зацікавіць мяне, потым інфармацыя пра тое, якія вы выдатныя і колькі коцікаў вы выратавалі за мінулы год. Не трэба доўгіх гісторый. Адразу сутнасць. Калі ласка. Вас у нас часта занадта шмат, а яшчэ працаваць трэба ў перапынках паміж чытаннем пошты.

Не выкарыстоўвайце словы «мы хацелі б размясціць на вашым партале» і падобнае нахабства, калі вы пішаце ў паўнавартаснае СМІ. Журналісты не любяць быць выкарыстанымі. Як і ўсе людзі.

Менш танных трукаў накшталт «адкажыце, калі ласка, за 8 хвілін і 34 секунды, а то я перадам тэму вашым канкурэнтам». Калі ў вас там не сапраўдная бомба (а часцей за ўсё не), мой першы рэфлекс – праігнараваць гэтую відавочную спробу ўзяць на понт.

Асабліва тычыцца НДА. Не думайце, што калі вам далі грант на працаёмкае даследаванне або праект і вы яго вельмі старанна правялі, то яго вынік аўтаматычна робіцца цікавым. Глядзіце на свет вачыма журналіста, якога трэба зацікавіць настолькі, каб ён паверыў, што зможа гэтым зацікавіць сантэхніка з Бабруйска і настаўніцу выяўленчага мастацтва са Стоўбцаў, калі мы гаворым не пра вузка нішавыя выданні. (Усе супадзенні выпадковыя.)

  Зміцер Ягораў, рэдактар Belsat

  У добрым прэс-рэлізе ёсць кантакты для экспертаў, якія гатовыя адказаць на ўсе пытанні. Нумар і адрас пошты ўмоўнага Алеся Менскага, які раскладзе на пальцах журналістам, як працуе праект, ці ўмоўнай Марыны Гарадзенскай, якая можа даць журналісту прагноз, як будзе развівацца сітуацыя ў тых ці іншых умовах. Файна, калі прэс-рэліз трапляе да журналістаў не толькі пастфактум, але і да падзеі.

З добрых прыкладаў магу згадаць кампанію за ўвядзенне крымінальнай адказнасці за жорсткае абыходжанне з жывёламі. У рэлізах усё было раскладзена па палічках, даведкі з бэкграўндам, кантакты да актывістаў, якія адкрытыя для журналістаў, лінкі на дадатковую інфу.

  Іван Марозька, журналіст «Сильные Новости – Гомель сегодня»

  Так склалася, што «Моцныя навіны» заўсёды стараліся надаваць увагу гарадскім праектам і ініцыятывам. У нейкі момант некаторыя актывісты сталі ўспрымаць падтрымку з нашага боку як належнае. Але не варта забываць, што перш за ўсё «Моцныя навіны» – гэта навінавы сайт, і мы імкнемся распавядаць чытачам пра самыя важныя, цікавыя падзеі.
Так што да прэс-рэліза ў нас некалькі простых патрабаванняў:

за ім павінна стаяць добрая інфападстава;
ён павінен змяшчаць у сабе максімум інфармацыі, каб палегчыць і паскорыць далейшую працу з ім;
ён павінен трапіць да нас загадзя.

Калі паспрабаваць і прыкласці максімум намаганняў, то і не прыйдзецца потым дэманізаваць журналістаў.