Каб любіць Беларусь

 

Юля Міронава

рэдактарка 34travel

– У падарожжах па Беларусі больш за ўсё (не лічачы кавы на запраўках) я люблю дзве рэчы: прыслухоўвацца да вайбу малых гарадоў і дакранацца да руінаў. Камусьці падабаецца абдымаць дрэвы, а я прыкладаю руку да старадаўняй напаўразбуранай сцяны – і адчуваю неверагодныя плыні энергіі. Гэта складана растлумачыць. Быццам знаходзішся ў фільме з моцнымі спецэфектамі: здымка запаволеная, а потым ты кладзеш руку на старадаўні цагляны мур – і раптам падымаецца вецер, і валасы развяваюцца ва ўсе бакі, а вакол – нейкае касмічнае святло.

Нешта такое я адчуваю на Замкавай гары ў Наваградку – для мяне гэта самае сапраўднае месца сілы. Здавалася б, засталося ўсяго толькі два кавалка сцен, але ж ўсё вакол такое наэлектрызаванае! Ды і сам Навагрудак – адзін з маіх улюбёных беларускіх гарадоў. У кожным храме, кожным доме, у планіроўцы горада – усюды тут ёсць свае гісторыі, якія не распавесці за пару хвілін.

Людзям, якія ніколі не ездзілі па Беларусі, часта здаецца, быццам усе гарады ў краіне прыкладна аднолькавыя: плошча Леніна, царква, касцёл ды дом культуры. Яно i так, i зусім не.

Вось у Наваградку – дух «каралеўскага» горада, а напрыклад, Пінск – гэта ўжо зусім іншая гісторыя. Тут такі моладзевы рух, модныя месцы і людзі, закаханыя ў свой горад. Пры гэтым кожны будынак прасякнуты гісторыяй да самага падмурка. Заходзіш у музей, што змяшчаецца ў Езуіцкім калегіуме XVII стагоддзя, здзіўлена разглядаеш неслабую калекцыю жывапісу топавых беларускіх і рускіх мастакоў, а потым падымаеш галаву ўверх – а там столі-скляпенні, і гэта так прыгожа! Увесь дзень гуляеш па цэнтры горада, і амаль на кожным будынку – шыльда «Помнік архітэктуры». А зранку, калі амаль усе малыя гарады Беларусі яшчэ спяць, па галоўнай вуліцы Пінска ва ўсю моц водзяць групы польскіх турыстаў. І горда паведамляюць, што бронзавая скульптура палешука загінае палец на руцэ нездарма, а ганарлiва паведамляючы, што «па-першае, я з Пінску!». І ў кавярні «Залаты колас» ужо можна сядзець за столікам, піць каву па-пінску з агурковым сіропам і глядзець у вакно на самы прыгожы касцёл Беларусі.

А на зваротным шляху с Пiнску трэба абавязкова заехаць у Ружаны. Вядома ж, за тым, каб дакрануцца да самых магутных беларускіх руін палаца Сапегаў. І адчуць сябе ў тым самым фільме са спецэфектамі.

Я не разумею, праўда, як гэта ўсё можна не любіць. І калі хтось кажа мне, што ў Беларусі няма чаго глядзець, хутчэй за ўсё, гэта чалавек проста не быў нідзе.

 

 Чытай больш пра Пінск тут  

 

 

 

Антон Кашлікаў

галоўрэд 34travel

– У кожным беларускім горадзе ёсць свой кантэкст, сэнс, загадка і фіча. Разгадваць гэта можна бясконца.

Мне падабаецца душа Іўя. Мне здаецца, там жывуць людзі спакойныя, з годнасцю, працавітыя. Як мае быць. Вакол горада ёсць свая кальцавая, у цэнтры заўсёды нейкая прыемная мітусня. Побач касцёл, храм, сінагога, трохі наводдаль – мячэць. Кожны на сваім месцы, кожны пры справе. Хочацца проста пасядзець ля вады, перакінуцца парай слоў з мясцовымі, можа, з кімсьці нават пасябраваць.

Мне падабаецца, з якой пяшчотай і любоўю жыхары Глыбокага ставяцца да свайго горада. Усе гэтыя ўтульныя лакальныя фэсты, нейкія арт-аб'екты, якія ствараюць у горадзе, свае міфы і брэнды, якія прыгожа падтрымліваюць і развіваюць. Самадастатковасць як яна ёсць. Магу памыляцца, але з боку лепш відаць, хіба не?

На родны для мяне Светлагорск я не магу глядзець з боку. Але толькі з часам зразумеў, якой прыцягальнай энергіяй валодае гэтае месца. У горадзе, пабудаваным у лесе (высеклі кавалак лесу – пабудавалі мікрараён, потым яшчэ), абавязаны жыць партызаны. Светлагорцы – стоадсоткава партызаны. Паспрабуй яшчэ зразумець, што ў іх у галаве. Жартаваць з імі я б не раіў. Калі толькі па-добраму.

 

 Чытай больш пра Глыбокае тут  

 

 

 

Маша Гуліна

рэдактарка 34travel

– Балота – гэта беларускі космас. Гэта не чорная дрыгва, а такі яркі зялёны, якога ты не пабачыш ні ў адным лесе (абяцаю: фільтры для фотаздымкаў у інстаграм тут не спатрэбяцца). Гэта самае чыстае паветра. Самая дзіўная расліна – расянка, якая выглядае як той касмічны прыхадзень. Самыя смачныя журавіны – тыя, што ты збіраеш сваёй рукой, ледзь не звальваючыся з насціла экасцежкі. Самыя цёплыя і цёмныя азёры (іх тут 118, каб быць дакладнай), у якіх ты будзеш плаваць, стараючыся не дакрануцца нагой да дна, а над табою будуць лётаць чайкі і, здаецца, зараз вылавяць цябе з гэтага возера – відаць, недзе побач іх гняздо. А ўвосень на чырвона-памяранцавае балота прылятаюць тысячы жураўлёў.

Ельня – адно за найбуйнейшых верхавых балот у Еўропе. Яму больш за 9000 год. Калі апускаеш ногі ў мох – час спыняецца. Ельня гайдае цябе пяшчотней за дзіцячую калыску. Гэта лепшае месца, каб любіць родную прыроду. Ну і, канешне, выдатная нагода выгуляць гумовыя боты.

 

 Чытай больш пра Ельню тут  

 

 

 

Кася Сырамалот

арт-дырэктар 34travel

– Усё пачыналася з падарожжаў па Беларусі з бацькамі. Любоў да некаторых мясцінаў перадалася спачатку ад іх. Калі табе дзесяць, расповеды пра залатыя скульптуры ў Нясвіжы і чорную панну ў парку – заварожваюць і надоўга пасяляюцца ў тваёй фантазіі.

І вось праз пару дзесяткаў гадоў я не магу не любіць самы чароўны парк у Беларусі, які знаходзіцца ў Нясвіжы, і не магу ўстрымацца, каб часам у выходныя не вырвацца вечарам, проста каб там пагуляць.

Другі чароўны парк знаходзіцца ў Залессі, так званых «Паўночных Афінах» Беларусі. Месца, дзе, здаецца, кожная галінка на ветры гучыць паланэзам Агінскага «Развітанне з Радзімай», які насамрэч быў прысвечаны сустрэчы з Радзімай і які ледзь не стаў гімнам Беларусі. У Залессі ўсё адпавядае добраму густу гаспадароў сядзібы – вельмі адукаванага роду Агінскіх. Магчыма таму адтуль проста не хочацца з’язжаць.

Мне падабаюцца месцы, якія ахутаны гісторыямі. Пра кожнае з такіх зняла б фільм. Адно з такіх месцаў – гэта Ракаў, які калісьці быў памежным горадам. Горад кантрабандыстаў, вірлівай ракі Іслач побач, а таксама сплаў культур. Калі трапляю ў Ракаў, у мяне заўсёды адчуванне, што знаходжуся недзе паміж радкоў песень «Народнага Альбому» і вунь з той хаты праз хвілінку выйдзе настаўнік Рагойша, нібыта азіраючыся. А пасля трэба падыйсці да касцёла, адтуль – прагуляцца ў лес па мастку, сярод разнатраўя. І сустрэць захад сонца, якое адбіваецца ў вокнах касцёла і робіць мястэчка яшчэ больш магічным.

 

 Паслухай пра Нясвіж тут  

 

 

 

Аляксандра Мурашка

дызайнерка 34travel

– Я нарадзілася і 24 гадкі пражыла ў Менску, для мяне кожная вылазка за МКАД – прыгода, а кожны новы гарадок – важнае падарожжа. Гэтым летам зганяла ў Слонім і прывезла адтуль каштоўнае веданне: калі хочаш выведаць штосьці крутое – го Ў Слонім. Ён па-добраму местачковы і па беларускіх мерках вельмі старажытны. Там захавалася аўтэнтычная планіроўка, а з ёй – маленькія вулачкі, камерныя двары і флёр заходніх правінцый. Стаіш у цэнтры горада, а вакол гронкамі навісаюць касцёлы барочныя, у парку мерна цячэ канал Агінскага, сэрца напаўняецца пяшчотай – і цяжка сказаць чаму. Галоўны культурны хайлайт – гэта, вядома, сінагога, ты напэўна пра яе чуў (-ла). Цяпер яна зачыненая і наогул знаходзіцца ў даволі сумным стане, але выглядае ўсё роўна сурова і горда, як сапраўдная фартэцыя. Мясцовыя кажуць, можна нават залезці ўнутр, але я пакуль не такая дзёрзкая сталкерша. Непадалёк на плошчы стаіць Ленін і паказвае каменнай лапішчай прама на царкву – гэта абсурд і галоўны мясцовы мем.

У пары кіламетраў ад горада ёсць сапраўдная жамчужына, пра якую наогул мала хто ведае, – сядзіба «Альберцін». Там двіж наводзілі князі Пуслоўскія – і рабілі гэта з густам. Адрэстаўравалі будынкі таксама з густам: перарабілі ў спартыўны клуб, нешта пафарбавалі ў зялёненькі, дзесьці наляпілі барэльефаў са спартоўцамі, побач усталявалі страшную статую футбаліста – але ўвесь гэты сюр не раздражняе, а нават замілоўвае.

Апынулася, што бачыць крутое прама пад носам – гэта навык, які можна натрэніраваць. Пакуль яшчэ цёпла, зладзь сабе які-небудзь лакальны трэвел-вопыт, хот-догаў на запраўцы пад'еш. Знайдзі сваё месца сілы і сваю Беларусь – спакойную, ганарлівую, глыбокую, вельмі прыгожую. У мяне яна такая.

 

 Чытай больш пра Слонім тут 

 

 

34travel Day: Go to Belarus edition адбудзецца 7 верасня ў культ. цэнтры «Корпус» пры падтрымцы A1. Да панядзелка, 2 верасня, квiткi каштуюць 20 BYN.

 

 Набыць квіткі