Дагрукацца да нябёсаў

Шэсць кітоў прэс-рэліза

  Інфармацыйная нагода. У прэс-рэлізе навіна павінна быць перадусім. Калі яна не цікавая (або цікавая толькі табе), то не дапамогуць ні «гарачы» загаловак, ні класныя фоткі, ні ідэальная структура. Высмоктваць з пальца і генераваць – так сабе ідэя. Няма нагоды – проста закрый тэкставы рэдактар. І помні: адна навіна – адзін прэс-рэліз.

  Лаканічнасць. Запомні галоўны прынцып прэс-рэліза KISS – «keep it short and sweet» або «keep it simple stupid». Пішы так, каб зразумела і твая бабуля.

  Стыль. Выкарыстоўвай ясную мову ў інфармацыйным стылі, а не ў духу дваццаць пятага з'езда КПСС.

  Аб’ём. Рэкамендуецца размяшчаць прэс-рэліз на адной старонцы (максімум – паўтары). Эталонны аб’ём – 300-500 слоў.

  Структура прэс-рэліза нагадвае перакуленую піраміду. Галоўная інфа змяшчаецца ў самым пачатку: загаловак, лід (з адказам на пытанні «хто», «што», «дзе», «калі» і «навошта»), затым падрабязнасці навіны, цытаты, у канцы – даведка, карысныя лінкі, кантакты экспертаў.

  Пісьменнасць. У СМІ, як правіла, пануе грамар-нацызм: адна памылка – і твой прэс-рэліз ужо ў сметніцы. Правярай тэкст на памылкі і чытэльнасць у MS Word ці з дапамогай сэрвісаў: LanguageTool (падтрымлівае беларускую мову), slounik.org, Добрапіс, Главред, Грамота.ру. 

ЗАГ

  Загаловак – гэта эсэнцыя навіны. Кручок, на які ты насаджваеш журналіста і з якога ён ужо не саскочыць. Калі ты адразу не зацікавіш яго, твой ліст апынецца ў кошыку. Зрабі заг простым.

  У загалоўку можна распавесці гісторыю, закрануць факты, задаць пытанне, зрабіць яго жывым. Але самы эфектыўны заг – ёмкая навіна адным сказам.

  Не рабі загаловак даўжэй за 8 слоў.

  Вынесі загаловак у тэму ліста.

Devil in the details

  Без фактаў і лічбаў любая гісторыя – нуль. Пішы канкрэтна.

  Ужывай кароткія сказы.

  Адзін абзац – адна новая думка.

  Актыўныя дзеясловы робяць тэкст чытэльным і ратуюць панылыя сказы. Пасіўныя – наадварот.

  Яскравая, лаканічная і змястоўная цытата па тэме – гэта він. Наўрад ці журналіст кастрыруе яе. А цытата дзеля цытаты, асабліва даўжынёй у цэлы абзац, – зло.

Камяні ў гародзе прэс-рэліза

  Забі ў сабе графамана і забудзь пра вобразныя сродкі ў прэс-рэлізе.

  Штампы, шаблонныя фразы замяняй на дакладныя фармулёўкі: ніякіх «як усім вядома», «простыя ісціны», «матай на вус». Толькі мяса, толькі часнок!
 
  Пазбаўся паразітаў часу: «на сённяшні дзень», «зараз», «у сучаснай Беларусі» – змывай іх бязлітасна ў Лету.

  Пазбягай уводных канструкцый і ацэначных слоў. Не засмечвай прэс-рэліз усялякімі «бясспрэчна», «на жаль» ці «дарэчы». Пакінь чысты канцэнтрат.

  Бамбі фактамі, а не словамі-ўзмацняльнікамі накшталт «унікальны», «абсалютны», «гарантаваны».

  Парад вялікіх літар у прэс-рэлізе не патрэбны: «кампанія», «місія», «каштоўнасці» з вялікай выглядаюць ванітным лакействам. І не пішы «вы» з вялікай. Ты ж прафесіянал, ну.

  Займеннікі і прэс-рэлізы – рэчы несумяшчальныя. Любое «мы» лепш замяніць назвай арганізацыі.

  Мачы дзеепрыметнікі і дзеепрыслоўі. Яны твае лютыя ворагі.

  Пісаць мудрагеліста ты ўжо ўмееш. Навучыся пісаць проста.

  Галоўны момант: бязлітасна рэж, выкрэслівай усю непатрэбную дрэнь. Любы тэкст можна скараціць на 30%. Давай, don’t kill your darlings, murder them!

Нішто не забыта

  Абавязкова пакінь свае кантактныя дадзеныя: тэлефон, пошту і лінкі на сацсеткі. Так з табой не толькі хутчэй звяжуцца, але і прагоняць твой твар праз фізіягноміку і ацэняць, колькі сяброўскіх рукапацісканняў паміж вамі.

  Пазнач у прэс-рэлізе поўныя назвы арганізацый, імёны і прозвішчы экспертаў, а таксама іх актуальныя пасады.

  Напішы дакладныя каардынаты, калі запрашаеш на івэнт. Калі да месца складана дабрацца, намалюй мапу.

  За дзень да мерапрыемства нагадай пра падзею і дашлі паўторную інфармацыю. Можаш з бонусам: заўжды цікава сачыць за развіццём падзей.

  Прымацуй спасылку на ўвесь візуал (фотаздымкі, лагатыпы, відэа, інфаграфіку, таймлайн). Не прымацоўвай да ліста важкія файлы.

За хвіліну да send

  Вынесі загаловак у тэму ліста. 90% лістоў з загалоўкам «прэс-рэліз» ідзе ў спам.

  Фармулюй тэмы для розных выданняў па-рознаму. Звяртайся індывідуальна.

  Не рабі масавую рассылку, бо, хутчэй за ўсё, твой ліст трапіць у рэдакцыйную тэчку «спам».

  Адрасаты не павінны бачыць адно аднаго. Для гэтага існуе опцыя «схаваная копія». У рэшце рэшт, ёсць зручныя сэрвісы для рассылкі лістоў: UniSender, Mailchimp, GetResponse.

  Лепш дасылаць ліст раніцай у будні дзень. Амаль безнадзейны варыянт – у пятніцу пасля абеду, на выходных і ў панядзелак да 10-й раніцы, бо твой прэс-рэліз будзе завалены ўсім тым, што прыйшло на выходных. Але гэта не аксіёма, таму выдатна, калі ты маеш уяўленне пра час «актыўнасці» свайго журналіста.

  Зрабі кароткі брыф прэс-рэліза і запосці ў «целе» ліста. Так верагодней, што яго прачытаюць.

  Журналісты часта праглядаюць пошту са смартфонаў, таму замест прымацаваных файлаў .doc ці .pdf дай спасылку з тэкстам на Dropbox ці Google Дыск.

  Перачытай прэс-рэліз. Адзін, два, тры разы, а лепш – усе пяць.

Who cares

  Не дасылай паведамленні з тэкстам: «Калі чакаць публікацыю?» І не тэлефануй праз 10 хвілін з пытаннямі: «Ну што? Ужо атрымалі мой прэс-рэліз?» Ніколі.

  Не бяжы ныць у фэйсбук і крытыкаваць сучасных бяздушных журналістаў. Ніхто нікому нічога не павінен (хіба што «дармаеды» – падатковай).

  Шукай альтэрнатыўныя каналы інфармацыі замест класічнага прэс-рэліза: ад сацсетак да віруснага відэа.

  Не мыслі выключна прэс-рэлізамі. Прыдумай класную ідэю для сумеснага матэрыялу. Гэта можа быць спецпраект, даследаванне з інфаграфікай ці суровы рэаліці-эксперымент. Так, цябе могуць лёгка завярнуць у рэкламны аддзел, але, калі твой праект зносіць дах нават вэйперу на гірацыкле, журналіст сам з ахвотай возьмецца з ім папрацаваць.