Пісьменнік Альгерд Бахарэвіч разам з іншымі жыхарамі Менску выходзіць на шырокія вуліцы сталіцы, каб папоўніць запас пакеболаў і заарканіць прыгажуню Джынкс.
Яна стаяла каля Опернага тэатра. Там, дзе чырвоны шлагбаум.
Стаяла, глядзела мне проста ў вочы і махала рукамі.
Светлавалосая і смуглявая, падобная да турысткі са спякотных краін, яна нібыта хацела запытацца ў мяне, дзе тут найбліжэйшы «Макдональдс». Бяскрыўдная маленькая істота, якая нікому не жадала зла – максімум чызбургер і колу.
А я… Сорамна прызнацца. Я тыцкаў ёй пальцам проста ў лоб, кідаўся ў яе дурацкімі шарыкамі і шаптаў нехарошыя словы. Вось табе і менская гасціннасць, вось табе і хвалёная беларуская талерантнасць. У кожным геймеры жыве маленькі расіст. Але яна не сыходзіла, гэтая жанчына каля шлагбаума. Стаяла і ўсміхалася проста мне ў твар.
Яна.
Першая пабачаная мной у горадзе пакемонка.
Інтурыстка, інтэрдзевачка, інфекцыйная зараза, інсекта хрэнава! Як я яе толькі не называў… Куды падзеліся ўся мая культура, усё выхаванне! Вось так бывае: калупні пальцам экран жончынага смартфона – і намацаеш дно сваёй нікчэмнай асобы. Я намацаў.
«Пакемонавы Менск няпросты, непрадказальны і зусім някемпінскі»
Пакемонка пагардліва ўспыхнула і знікла.
Затое цяпер я ведаю, што гэта такое – лавіць пакемонаў у цэнтры Менску.
Потым высветліцца, што тыцкаць у яе пальцам было бессэнсоўна. Потым зробіцца ясна, што побач было яшчэ двое пакемонаў, яе суродзічаў, якія радасна ржалі з маіх няўклюдных спробаў, схаваўшыся на бяспечнай адлегласці. Потым я зразумею, што каля самага нашага дома ёсць запаветны модуль, дзе можна аднавіць запасы дурацкай зброі. Але тады мы з табой стаялі каля Опэрнага тэатра, там, дзе чырвоны шлагбаум і чыгунны паркан, і пілавалі позіркамі твой няшчасны смартфон, мы шукалі то нейкі люк, то сігнал GPS, то сэнс жыцця. З Опернага грымела нейкае рыгалета, з храмаванага менскага неба церусіў дробны дождж, а пакемонка ніяк не хацела саступаць.
«Что, заблуділісь?» – бадзёра спытаў тэатральны ахоўнік, якому надакучыла глядзець на нашыя бязладныя перамяшчэнні вакол шлагбаума.
«Ага», – адказалі мы, не падымаючы вочы ад экрана.
Не ведаю, як хто, а я дакладна заблудзіўся ў гэтым горадзе пакемонаў. Дзе мой стары добры Горад Сонца, у якім няма чаго лавіць, апрача помнікаў і таксі? Цяпер дастаткова мець крыху фантазіі і ўласны балкон, каб зірнуць на Менск зусім іншымі вачыма.
Пакемонавы Менск няпросты, непрадказальны і зусім някемпінскі. Дзе твой спакой, Пакеменск, Пакемінск, сталіца Рэспублікі Пакемусь? Архітэктару Асмалоўскаму і ў страшным сне не магло прысніцца, што сярод ягоных цудоўных дамкоў будуць жыць нейкія амерыканскія пачваркі і што мінчане і госці сталіцы марнавацьмуць на іх лоўлю час, грошы і розум.
Сапраўды, чым лавіць монстраў, лепш сачыць за лаўцамі. Яны пакуль што яшчэ нясмелыя, нешматлікія, трымаюцца зграйкамі па двое-трое і баяцца глядзець у вочы навакольнаму свету: бо калі стаіш на плошчы Якуба Коласа і ловіш пакемонаў, такое адчуванне, што ўся плошча рагоча з цябе і тваёй дурной забаўкі. Падымаеш галаву – і ўсе быццам адвярнуліся. Бачыш самотную постаць, занураную ў свой айфон, і хочацца зазірнуць праз плячо, бо цікава, чорт яго бяры, чым там чалавек займаецца сярод белага дня: няўжо і праўда пакемонаў ловіць? Ды ну, не можа быць. Менчукі не такія. Але характэрны жэст выдае лаўца з галавой. Яшчэ адзін нізкапаклоннік перад Захадам. Яшчэ адна ахвяра дурной моды. Пра такіх у 50-я пісалі ў «Вячэрнім Пакемінску» – «оні позорят наш город».
Але гэта – толькі пачатак.
Кажу вам: гэта толькі пачатак.
Пакемоны ідуць.
Рана ці позна яны дабяруцца і да літаратуры. Літаратура выдыхлася, яна з радасцю ўхопіцца за новую рэальнасць і сюжэты, якія тая прапануе. З’явяцца раманы на пакемонаву тэму – новы «Лавец у жыце», напрыклад, або «Дзікае паляванне на пакемонаў». Ці наогул: «Покемон звоніт в колокол». Паэзія таксама не захоча адставаць: я ўжо бачу «Песню пра Пакемона» новага Міколы Гусоўскага. Ёсць вядомае чатырохрадкоўе Віктара Жыбуля, якое лёгка перарабіць на новы лад:
«Я цэліўся з рагаткі ў пакемона,
А трапіў у міністра абароны.
Пачвараў шмат, міністраў мала,
Даўно мне так не шанцавала!»
Наогул у слове «пакемон» чуецца нешта вельмі роднае, сваё, беларускае. Мала таго што ў дыялектным слоўніку Габрусевіча слова «пакемон» азначае «самотнік, беспрытульнік, чужаніца; п’яніца». Дык яшчэ самі гукі гэтага слова наводзяць на роздум пра лёсы Бацькаўшчыны. Панямоньне ператвараецца ў «Пакемоньне». З тых, хто па ім гуляе, уткнуўшыся ў тэлефон, пакуль што пакепліваюць, а неўзабаве пачнуць памінаць кепскім словам… Пакемон быццам бы пакаёвы, а насамрэч паскудны, з пакемонам хочацца паквітацца, пакемону б’юць паклон, схіліўшы перад ім галаву, пакемон – нашая пакора перад чалавечай безнадзейнасцю, пакемон – нашы пакамечаныя душы, якія нагуляліся так, што ад новых гульняў проста ванітуе. Пакемон – гэта пакута расіста, які ня хоча нікому зла.
«Сёння, злавіўшы пакемона на вуліцы Кісялёва, я раптам адчуў сябе, як герой “Чужаніцы” Камю»
Вы чыталі «Чужаніцу» Камю?
Не здзіўлюся, калі чыталі. Я ўжо нічога не разумею: у адным горадзе мірна суіснуюць Асмалоўка і пакемоны, Камю і ўніверсам «Цэнтральны», а над усім гэтым праносіцца смерч-віхраслуп, вырываючы з каранямі дрэвы і бурачы дахі. Напэўна, гэта і ёсць апакаліпсіс. Зачыніць вокны, выключыць святло, апрануцца ва ўсё белае, легчы на падлогу і паўтараць колькі хопіць моцы:
Найлепшая камп’ютарная гульня – ФІФА-99.
Найлепшая камп’ютарная гульня – ФІФА-99.
Найлепшая камп’ютарная гульня – ФІФА-99.
І цяпер, і заўсёды, і на векі вякоў. Амэн.
Штотыднёвая калонка Альгерда Бахарэвіча пра дзіўныя адкрыцці лета 2016-га: у новым выпуску – парады Майстра Лі, кіндлы на мокрых жыватах і Харукі Муракамі.
Кім я буду, калі лета скончыцца? Кім будзеш ты? Таемны госць Альгерд Бахарэвіч кажа лету «Бывай!» – і ўзгадвае ўсё.
Гэтым разам «Таемны госць» разважае аб прыгажосці краіны, эскапізме і пачуцці віны ў гарадскіх людзей.
«Свабода і няволя бягуць у адным натоўпе, судакранаючыся лакцямі». Альгерд Бахарэвіч назірае за тымі, хто бяжыць менскі паўмарафон.
A story about (or no) cooperation between government representatives, NGOs and ordinary people that care.
A story about (or no) cooperation between government representatives, NGOs and ordinary people that care.
Javid Nabiyev speaks on arrests of gay people in Azerbaijan, explains the «fucking solidarity» term and the point of activism.
Joris Hanse, Dutch activist from the Doorbraak, speaks about the Netherlands not matching the stereotypes.
COMMENTS (2)
Круты тэкст, вельмі спадабалася! А як Вы Рыгалета пачулі? Оперны ж зараз на вакацыях :)
Пачваркі-та японскія, а не амерыканскія.