10 верасня ў Нацыянальным цэнтры сучасных мастацтваў адкрылася выстава Non-fashion. На гэты раз НЦСМ прапаноўвае паразважаць на тэмы фэшн-індустрыі, яе ўплыву на штодзённае жыццё і пра ўзаемадзеянне арту і моды. Разбіраем з куратаркай Дзінай Даніловіч экспазіцыю па костках.
Праект цікавы праз сваю тэматыку і спіс удзельнікаў. Па-першае, сярод шматлікіх тыдняў моды і фэшн-маркетаў ён крытыкуе модную індустрыю і прыносіць новыя сэнсы, якія звязваюць яе з сучасным мастацтвам, – для Беларусі як свежае паветра. Таксама гэта першая за доўгі час выстава ў НЦСМ, у якой пагадзіліся ўдзельнічаць прадстаўнікі незалежнай арт-сцэны.
Куратарка выставы Дзіна Даніловіч, пра якую мы ўжо пісалі раней, доўгі час працавала з беларускай fashion-індустрыяй. «У мяне заўсёды паўставала пытанне, чаму ў беларускім фэшне справы абстаяць менавіта так, калі ва ўсім свеце зусім іншы ўзровень, – кажа яна. – Спачатку праект Non-fashion задумваўся як моднае мерапрыемства: выстава фэшн-фатаграфіі і прэзентацыя брэндаў, якія ствараюць сімбіёз сучаснага мастацтва з модай – выкарыстоўваюць арт-фота, перформансы і ствараюць мастацкія відэа для сваіх кампаній».
Але потым узнікла іронія. «Non-fashion – гэта не крытыка сітуацыі ў модзе, а імкненне паказаць, што можа быць па-іншаму, бо вельмі мала фатографаў і дызайнераў, якія глядзяць за межы Беларусі. Гэта не пытанне наяўнасці грошай, а больш звязана з жаданнем рабіць лепей і глядзець шырэй і адукаванасцю людзей, якія працуюць у індустрыі», – расказвае Дзіна, якая запрасіла на выставу таксама мастакоў, якія не займаюцца модай. У выніку гэтыя напрамкі зліліся, і чыстага «фэшну», акрамя латышскага брэнда Mareunrol’s, які стварае прыдатнае для штодзённасці адзенне з канцэптуальнымі фішачкамі, няма ў праекце.
Дарэчы, куратарка разам з фатографам Дзмітрыем Азам зрабіла праект пра сустрэчу хуткаплыннай моды са старэйшай фатаграфічнай цінтайп-тэхнікай. Па гэтай тэхналогіі ствараецца толькі адна выява і постпрадакшн немагчымы – усё адбываецца тут і цяпер. Праект называецца Black Light, таму што падчас праяўкі раствор калодыю пераўтварае чырвоны і жоўты колеры, якія звычайна сімвалізуюць святло, у чорны. А ў агульнаўжывальных слоўніках блэк-лайт – гэта яшчэ нябачны свет, ультрафіялетавае або інфрачырвонае выпраменьванне. Дзіне цікава было даследаваць, як калодый змяняе выгляд і атмасферу здымкаў, зробленых па ўсіх канонах фэшн-здымак: са стылістамі, візажыстамі, прафесійнымі мадэлямі і дызайнерскай вопраткай.
Яўгенія Лірас – камерцыйная фільммэйкерка ў моднай індустрыі – прадстаўляе відэа пра патрэбу спажывання. Цікава, што яе мастацкае выказванне супярэчыць ейнай асноўнай дзейнасці.
Яшчэ адзін латышскі праект Workshop of Portraits, у якім фатографка Ая Блэй скрыжавала традыцыі класічнай салоннай фатаграфіі з сучаснымі трэндамі ў партрэтах. Атрымалася іранічна, і нават не зразумела, гэта сцёб над студыйнай традыцыяй ці над сучаснасцю, але пры знаёмстве з яе персанажамі адчуваеш спецыфічную ўтульнасць.
Адзін з лейтматываў выставы – адзенне як сімвалічны сродак камунікацыі. З гэтай тэмай працуе ўкраінскі мастак Сяргей Паяркаў, які ў сваім перформансе Clothes flow. Structure кранае структурнасць цела і аморфнасць шмотак. Таксама на закрыцці будзе прадстаўлены перформанс магілёўскага актора і рэжысёра тэатра лялек Юрыя Дзівакова ROT пра ажыятаж вакол смерці вядомых людзей, тут – на прыкладзе самагубства і кашулі Маякоўскага. Маша Мароз, мастачка па касцюмах, стварыла серыю адзення і тэкстылю, звязаную з гісторыяй і этнікай Палесся.
Самы нестандартны экспанат – інсталяцыя чэшскага мастака Штэфана Ружычкі Vanitas. Гэты нацюрморт – скураныя садавіна, вінныя бутэлькі, цыгарэты і чалавечыя чэрапы – ягоная дыпломная работа, з якой мастак атрымаў спецыяльнасць фэшн-дызайнера. Цікава, што некаторыя элементы Дзіна выкарыстоўвала ў праекце Black Light, стварыўшы дыялог паміж часткамі выставы.
Ёсць і творы, што крытычна ставяцца да моды. Адзін з іх – праект Антаніны Слабодчыкавай «Хачу быць прыгожай, як ты», дзе аўтарка выказваецца пра навязаныя стандарты прыгажосці і сэксуальнасці, культуру сэлфі і паказвае, чым гэтая манія становіцца, калі захліствае ўсе пласты грамадства. Гэта іранічны і дасціпны праект, у якім Антаніна толькі паўтарыла тое, што можна знайсці ў сацсетках.
У холе другога паверха НЦСМ, дзе звычайна месціцца піяніна, экспануецца відэа Міхаіла Гуліна з перформанса, калі аўтар рабіў лекцыю пра антычнае мастацтва для мадэляў. Гэта была ні ў якім разе не насмешка, а, хутчэй, праца са стэрэатыпамі праз эксперымент. Сам тэлевізар куратарка паставіла на піяніна, побач з антычнымі галовамі, размаляванымі маркерамі, якія былі створаны Гуліным для праекту «Мастацтва павінна». Уся прастора разам з фіялкамі каля тэлевізара і крэсламі – алюзія на «чырвоныя куткі» ў санаторыях і бальніцах.
Праект Сяргея Шабохіна Duchamp Boutique расказвае пра тое, што зараз мастацтва лёгка пераўтвараецца ў модны брэнд, як і ўсё ў свеце, і сучаснае мастацтва дзейнічае па законах фэшн-індустрыі. Сяргей працуе з самымі знакавымі творамі Дзюшана, размясціў іх на цішотках, вывешаных, як у краме адзення.
Праект Машы Святагор «Маскі-шоу» некалькі выбіваецца з шэрагу, бо працуе з модай не наўпрост, а тычыцца этыкі мадэльнага бізнэсу і права на ўласны вобраз. Так склалася, што адна з дзяўчат, якая здымалася аголенай для яе, змяніла свае светапогляды – стала верніцай – і пачала патрабаваць, каб ёй аддалі ці знішчылі здымкі, бо пазіраваць без адзення, чым яна займалася да гэтага, неяк не па-боску. Маша задалася пытаннем, каму належыць вобраз на фатаграфіях – мадэлям ці фатографам. Вельмі важная праблема для моднай індустрыі.
Праект Жанны Гладко «Героіка» можна аднесці да феміністычнага арт-актывізму. Мастачка прадставіла серыю аўтапартрэтаў, дзе яна – у вобразах жанчын-зорак, з якімі, так ці інакш, яе параўноўвалі: Наталляй Вадзянавай, Ірынай Алфёравай, Фрыдай Кала і іншымі. Але яна паўтарала не проста іх стэрэатыпныя вобразы, а здымкі, дзе яны ў маскулінным абліччы – у мужчынскай вопратцы, са зброяй ці нават у даспехах.
У якасці бонусу ў рамках выставы прадстаўлена экспазіцыя «Девушка, освященная солнцем», створаная з прыватных архіўных слайдаў Элеаноры Язерскай. Куратарская група, якая складаецца з фатографа Уладзіміра Парфянка, пляменніцы дзівы Эвеліны Домніч і журналісткі Веры Савінай, запрашае ў падарожжа па зніклай краіне разам са спадарыняй Элеанорай, каб пабачыць тое, што не ўбачыш ні ў казённых справаздачах пра жыццё будаўнікоў сацыялізму, ні ў дэпрэсіўных фотасерыях пра забытую глыбінку. Тыя, хто быў знаёмы з адзінай беларускай свецкай львіцай асабіста, абурыліся нерэалістычным вобразам, які ўвасобіў праект, канчаткова зрабіўшы з Язерскай сімулякр. А ў цэлым фота – праз сваю сонечнасць і яскравасць, што кантрастуе з самотным сыходам зоркі, – ствараюць адчуванне непазбежнай безвыходнасці і суму.
20 верасня 2016 / аўторак / 19.00
Анлайн-лекцыя Алены Агарэлышавай «Мода на (не)стандарты: ад сцiгмы да
субкультуры»
22 верасня 2016 / чацвер / 19.00
Лекцыя Святланы Уланоўскай «(Ня)правільнае цела сучаснага танца»
23 верасня 2016 / пятніца / 19.00
Экскурсія па выставе і сустрэча з аўтарамі
30 верасня 2016 / пятніца / 19.00
Лекцыя Дзмітрыя Рагеля «Элітызм для ўсіх: эканоміка моды»
1 кастрычніка / субота / 19.00
Марка LSD clothing / Інсталяцыя 001
Дызайнерка – Дар'я Лебедзева
Рэжысёр – Мікіта Апенка
6 кастрычніка 2016 / чацвер / 19.00
Лекцыя Валера Краснагіра «Sex Pistols vs. Vogue, ці як Purple Fashion
стаў Бібліяй антымоды»
8 кастрычніка 2016 / субота / 18.00
Laboratory Figures Oskar Schlemmer / перформанс ROT
Актор, рэжысёр – Юра Дзівакоў
Мастачка – Таня Дзівакова
8 кастрычніка 2016 / субота / 20.00
TARAKANOVA. Be my Lover
Fashion-брэнд TARAKANOVA / дызайнерка Людміла Тараканава
21 верасня 2016 / серада / 19.00
Фільм Давіда Тэбуля (David Teboul) «І "ELLE" стварыў жанчыну» (Et Elle crea la femme) (2006). Пераклад Анастасіі Хадарэнка.
28 верасня 2016 / серада / 19.00
Фільм Эндру Моргана (Andrew Morgan) «Рэальны кошт моды» (The True Cost) (2015).
5 кастрычніка 2016 / серада / 19.00
Фільм Алена Тэлера (Alain Teulère) «Жан-Поль Гацье. Шлях пестуна лёсу» (Jean-Paul Gaultier, itinéraire d'un enfant chéri) (2012).
Стваральнік мультыплікацыйных кліпаў «Мумий Тролля», кібердызайнер і мастак Андрэй Касай расказвае пра сваю выставу «Дыскамфорт», што адкрываецца ў Менску 29 красавіка.
Разглядаем парцалянавыя сервізы і статуэткі, зробленыя беларускай Вікай Мітрычэнка, якая больш за дзесяць гадоў жыве ў Нідэрландах.
Працы пацыентаў «Навінак» і беларускіх дамоў-інтэрнатаў, а таксама арт прызнаных мастакоў.
На гэты раз візуальную ўвагу 34mag прыцягвае сучасны ўкраінскі мастак і фатограф Саша Курмаз.
A story about (or no) cooperation between government representatives, NGOs and ordinary people that care.
A story about (or no) cooperation between government representatives, NGOs and ordinary people that care.
Javid Nabiyev speaks on arrests of gay people in Azerbaijan, explains the «fucking solidarity» term and the point of activism.
Joris Hanse, Dutch activist from the Doorbraak, speaks about the Netherlands not matching the stereotypes.